Project in beeld
Boerderijwoning goed geïsoleerd met minerale gevelpleister
Een strak gestucte gevel die ook nog eens qua energiezuinigheid up to date is: voor veel renovatieprojecten is dat vaak een mooie droom die maar moeilijk uitkomt. Dat het wel degelijk mogelijk is, bewijst een bijzonder project in het Brabantse Herpt. Een authentieke boerderij is voorzien van gevelisolatie met minerale pleister. Deze gevelpleister met hoog alkalische eigenschappen zorgt dat algengroei geen kans krijgt. Wit blijft wit, ook na tientallen jaren.
Over de pleister is een speciale, infrarood absorberende verf aangebracht, die ervoor zorgt dat dauwdruppels zich niet aan de gevel hechten. Dit om algvorming tegen te gaan.
Auteur: Harmen Weijer
In het landelijke Herpt, liggend in het noordelijke puntje van Noord-Brabant aan de Maas, worden flinke eisen gesteld aan de uitstraling van woningen: niet te hoog, qua uiterlijk passend in de agrarische omgeving en dat vraagt om een boerderij-achtige uitstraling. Maar anno 2019 zijn de comfort- en duurzaamheidseisen een stuk hoger dan bijvoorbeeld een eeuw geleden. Als je nu een boerderij renoveert of bouwt, betekent dit dat er een mooie combinatie moet worden gezocht tussen authentieke uitstraling en modern comfort.
In het Brabantse Herpt is een boerderijwoning gerenoveerde met een nieuwe gevelstucmateriaal, MineralAktiv van Knauf.
Op deze rietgedekte woning zijn geen zonnepanelen en daarom is gekozen voor een hele hoge isolatie van de schil. In dit systeem wordt van buitenaf geïsoleerd met een hoogwaardige EPS 032.
In Herpt betekende dit uiteraard een rietgedekte woning, maar minstens zo opmerkelijk aan de boerderijen in dit deel van Noord-Brabant is de stenenrij, net boven het maaiveld uitkomend. Die uitstraling moet dan wel kunnen samengaan met een up tot date woonhuis. Daarbij is het oog van eigenaar en bouwer gevallen op een voor Nederland relatief nieuw gevelstucmateriaal, namelijk MineralAktiv van Knauf, in combinatie met een systeem voor een goed geïsoleerde buitengevel, vertelt Niels Vrijenhoek. Hij is productmanager stuc en gevel bij Knauf, die het gevelsysteem in Herpt heeft geleverd.
Nul-op-de-meter gevel
Vrijenhoek: “Wij zijn in Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk al jaren actief met buitengevels. Waar we in Nederland nog veel gemetselde gevels met spouwmuren hebben, kennen ze in deze landen vooral stucgevels. Maar omdat we in Nederland ook steeds vaker nul-op-de-meter willen, redden we het niet meer met traditionele baksteen en spouwmuren. Het systeem dat wij hebben ontwikkeld, bestaat uit een te kiezen isolatiemateriaal zoals EPS, steenwol of resol. Daar overheen gaat een wapeningsmortel en -net, waarna iedere vorm van buitengevelmateriaal aangebracht kan worden. Dat kan een kopie van de bakstenen gevel die er al zat, voor een authentieke uitstraling, maar het kan ook een strakke, wit-gestucte gevel zijn, die zelfreinigend is. Of een combinatie van beide.”
Deze minerale stuc heeft hoog alkalische eigenschappen. Dat maakt de groei van algen niet mogelijk, iets wat je wel heel graag wilt realiseren op witte gevel.
In Herpt is gekozen voor die laatste variant, vertelt Vrijenhoek. “Op de rietgedekte woningen kunnen geen zonnepanelen en daarom is gekozen voor een hele hoge isolatie van de schil. In dit systeem wordt van buitenaf geïsoleerd met een hoogwaardige EPS 032, waarin koolstof is verwerkt zodat het grijskleurig is. Daarover is een – in Nederland voor het eerst gebruikte -pleister aangebracht. Het gaat om MineralAktiv witte stuc, die dankzij hoog alkalische eigenschappen de groei van algen niet mogelijk maakt, iets wat je wel heel graag wilt realiseren op witte gevel. Voorheen werd om algengroei te voorkomen door sierpleister biociden verwerkt. Maar dat is milieuonvriendelijk, want dat loogt uit en komt in het grondwater terecht; en dat willen we uiteraard niet. Deze minerale sierpleister is biologisch en dus wel goed voor het milieu.”
In Herpt is gekozen voor een combinatie van een authentieke uitstraling en modern comfort.
Geen dauwdruppelvorming
Daarna wordt over deze pleister een speciale, infrarood absorberende verf aangebracht, legt Vrijenhoek uit. “Die coating zorgt ervoor dat de sierpleister een paar tienden graden warmer wordt dan andere oppervlakten van de woning. Dat is vooral van belang om dauwdruppels aan de gevel tegen te gaan, want ook die kunnen een voedingsbodem zijn voor algengroei. Dauwdruppels zijn te klein om van het stucwerk af te parelen, maar als de gevel net iets warmer is dan de rest, condenseert de dauw niet. Te vergelijken met een verwarmde spiegel in je badkamer.”
Het is niet de enige gevelinnovatie die in de boerderijwoning van Herpt is toegepast, vertelt Vrijenhoek. “We hebben ook een innovatie gebruikt op maaiveldniveau. Met stucwerk heb je in de grond altijd problemen als gevolg van langdurige vochtbelasting. Dat wordt meestal opgelost door dit in te kwasten met vloeibare bitumen. Eén keer in de zeven jaar moet je de grond openscheppen en de gevel opnieuw in de bitumen zetten. Om dat te voorkomen hebben we in Herpt gekozen voor SM Sokkel Pro. Dat is een minerale en mengklare mortel, die met 7 mm al waterdicht is. Daarmee smeert men de gevel vanaf de fundering tot 5 cm boven het maaiveld in. Daardoor is het niet meer nodig om iedere zeven jaar de grond open te scheppen en bitumen aan te brengen.” In Herpt heeft men dat voor de authentieke afwerking verder voorzien van steenstrips.
De authentiek ogende onderste rij steenlaag betreft een steenstripslaag bovenop een andere gevelinnovatie, SM Sokkel Pro.
Flarenovatie
Naast deze woning in Herpt wordt het systeem, dat vorig jaar pas op de Nederlandse markt is gekomen, nu al regelmatig toegepast in renovaties. “Zo worden in Amsterdam de gevels van een flat vervangen. Daar waren problemen met het buitenspouwblad en de spouwisolatie. De oude gevel en isolatie zijn verwijderd en de stenen zijn gekopieerd en in steenstrip vorm weer aan gebracht op buitengevel isolatie. Zo heeft de flat precies dezelfde uitstraling als voorheen met bakstenen, maar dan veel beter geïsoleerd en klaar voor de toekomst”, aldus Vrijenhoek.
