“Het doel van de Zero-emissiezones is om een transitie in gang te zetten”
Vanaf 1 januari 2025 gelden er in 14 grote steden zero-emissiezones. Later in 2025 en de jaren daarna volgen er nog zo’n 15 gemeenten. In deze steden zijn dan op termijn alleen nog uitstootvrije bestel- en vrachtauto’s welkom. Waar dit voor de ene ondernemer zorgen met zich meebrengt, blijken andere ondernemers er al helemaal klaar voor. Emma van Bree, beleidsmedewerker zero-emissie stadslogistiek bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, legt uit hoe een en andere in de praktijk uitpakt.
Auteur: Annemieke Bos, Onderhoud NL
Zo’n 43% van de ondernemers maakt zich zorgen over de komst van zero-emissiezones, zo blijkt uit recent onderzoek van ANWB Zakelijk. Zo zijn er zorgen over de hoge aanschafprijs van elektrische voertuigen, het laadvermogen, de beperkte actieradius en de beschikbaarheid van laadpalen.
Emma van Bree, beleidsmedewerker zero-emissie stadslogistiek bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, kan zich die zorgen wel voorstellen: “Toch blijkt het in veel gevallen voor bedrijven mogelijk om over te stappen. Voor wanneer het echt problematisch wordt, zijn er de overgangsregeling, vrijstellingen en ontheffingen. En het hoeft niet allemaal op stel en sprong. Het doel van de zones is om een transitie in gang te zetten, zodat het zakelijk verkeer in de binnensteden vanaf 2030 jaarlijks 1 megaton CO2 minder uit gaat stoten.”
Overgangsregeling
“We gaan niet iedereen die net een Euro 5 of 6-voertuig heeft aangeschaft, dwingen om per 2025 een elektrisch voertuig aan te schaffen”, benadrukt Van Bree. Voor bestaande bestelauto’s van emissieklasse 5 of 6 en vrachtauto’s met emissieklasse 6, geldt dan ook een overgangsregeling. Bestelbussen mogen nog twee respectievelijk drie jaar doorrijden en vrachtauto’s met emissieklasse 6 nog tot 2030.
Het kan zijn dat een voertuig niet te elektrificeren valt, of dat er een situatie speelt waardoor elektrificatie lastig is. Dan zijn er in veel gevallen uitzonderingen mogelijk in de vorm van vrijstellingen en ontheffingen. Van Bree: “Een vrijstelling geldt voor bepaalde typen voertuigen waarvan zeker is dat het niet lukt om die op korte termijn te elektrificeren. Denk aan oldtimers, gepantserde wagens, kraanwagens en verbouwde wagens zoals foodtrucks.” De regels voor vrijstellingen zijn wettelijk bepaald.
Ontheffingen
De ontheffingen vallen onder het gemeentelijk beleid en gelden voor bepaalde situaties waarin het voor een ondernemer nog niet mogelijk is om uitstootvrij te gaan rijden. Bijvoorbeeld als de ondernemer een nieuw uitstootvrij voertuig heeft besteld, waarvan de levertijd erg lang is. Of wanneer de aanschaf van een uitstootvrij voertuig het bedrijf direct in de financiële problemen brengt. En zo zijn er nog meer situaties waarin men een ontheffing kan aanvragen, zoal te zien is op www.opwegnaarzes.nl/ontheffingen.
De overheid werkt samen met brancheorganisaties en gemeenten via de Uitvoeringsagenda Stadslogistiek. Van Bree: “Als Rijksoverheid helpen we partijen om de aanloop naar zero-emissiezones vorm te geven. Gemeenten ondersteunen we bij de juridische en beleidsmatige aspecten. De branches helpen we met de communicatiemiddelen. We overleggen veel met de brancheorganisaties om samen tot het juiste beleid te komen. De input vanuit de praktijk is belangrijk. Zo hebben we onlangs in samenspraak met de ondernemers en gemeenten de ontheffingsmogelijkheid bij netcongestie toegevoegd. Als je kunt aantonen dat je niet voldoende netcapaciteit hebt bij je netbeheerder om bijvoorbeeld genoeg laadpalen voor je voertuigen aan te leggen, dan kun je daar een ontheffing voor krijgen.”
Centraal loket
Wat staat er nog op de planning? Van Bree: “Gemeenten zijn nu druk bezig met het nemen van de verkeersbesluiten voor de invoering. We realiseren een centraal loket op de website van de Rijksdienst voor het Wegverkeer, waar ondernemers op één plek alle typen ontheffingen kunnen aanvragen voor alle gemeenten. Verder werken we aan een nieuwe Uitvoeringsagenda met afspraken na 1 januari 2025.”
Wilt u weten wat er voor uw bestel- of vrachtauto geldt? Doe dan de kentekencheck op www.opwegnaarzes.nl/bedrijven. Voor het aanvragen van een ontheffing gaat u naar https://www.rdw.nl/ontheffing-zero-emissie.
Waar komen de zero-emissiezones?
Inmiddels hebben 29 gemeenten een besluit tot invoering van een zero-emissiezone genomen of doen daar onderzoek naar. De ingangsdatum van de zero-emissiezones kan per gemeente verschillen. De ingangsdatum staat in het onderstaande overzicht vermeld.
1 januari 2025:
Amersfoort, Amsterdam, Assen, Delft, Den Haag, Eindhoven, Enschede, Gouda, Groningen, Haarlem, ’s Hertogenbosch, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg, Utrecht en Zwolle
1 januari 2026:
Arnhem, Dordrecht, Schiphol en Zaanstad
1 juli 2026:
Alphen a/d Rijn
1 januari 2027:
Venlo
1 januari 2028:
Almere en Deventer
1 januari 2030:
Apeldoorn en Ede
Nog te bepalen:
Hilversum
Bron: opwegnaarzes.nl