Gezondheids- en Bodycheck blijft nodig in onderhoudsbranche
Een gezonde onderhoudsprofessional is meer waard dan alleen een gezonde werknemer. Dat weten de bedrijven in de onderhoudssector als geen ander, want zowel de fysieke als mentale belasting kan groot zijn in deze branche. De Gezondheids- en Bodycheck, kortweg de GBC, is dan een vast onderdeel van de arbeidsvoorwaarden, zowel in de cao als buiten de cao. Daar wordt het belang van een gezonde werknemer dus wel in gezien, maar bij de werknemers zelf heerst nog wel wat koudwatervrees. Voor OnderhoudNL is dat aanleiding om aan de GBC nog meer ruchtbaarheid te geven, vertelt Vincent Sapuletej, binnen de branche-organisatie OnderhoudNL verantwoordelijk voor Arbeidsvoorwaarden in de sector.
Auteur: Harmen Weijer
Iedere werkgever moet zijn werknemers een zogeheten arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) aanbieden. In de cao’s waaraan de schilders-, afwerkings-, vastgoedonderhoud- en glaszetbedrijven zich conformeren, is dat vertaald in de Gezondheids- en Bodycheck. “In deze check wordt meer dan in zo’n PAGO onderzocht”, vertelt Vincent Sapuletej. “Werknemers krijgen een mail van onze uitvoeringsorganisatie Stichting USAG waarin ze worden uitgenodigd voor een gesprek. Van tevoren krijgen ze een vragenlijst die ingevuld meegenomen moet worden. Tijdens de check worden andere metingen verricht, zoals: gewicht, bloeddruk, oogtest, bloedprikken voor cholesterol.”
Deze afspraken vinden in twee periodes van het jaar plaats, tussen januari en maart en tussen oktober en december. “Als je 40 jaar of jonger bent, ontvang je eens per 4 jaar een uitnodiging voor de GBC. Ben je ouder dan 40 jaar, dan is dat 1 keer per 2 jaar. Als uit de fysieke test dan wel het gesprek meer naar voren komt, en een vervolg nodig is, dan kan een vervolgtraject in de vorm van vitaliteitscoaching worden afgesproken.”
Resultaten 2021
In de schilders- en onderhoudssector is vooral de fysieke belasting het zwaarst. Dat is ook te zien aan de resultaten van de GBC’s die in oktober 2020 tot maart 2021 zijn uitgevoerd (zie ook de infografic). Zo heeft 43% van de onderzochten klachten aan houding- en bewegingsapparaat, en dan gaat het voornamelijk om rug-, nek-, schouders- en knieklachten. Gemiddeld heeft meer dan de helft (52%) overgewicht en zelfs 20% lijdt aan obesitas. Dat getal is duidelijk gestegen ten opzichte van een jaar eerder (respectievelijk 46,5% en 14%), al moet wel gesteld worden dat de deelnemers niet allemaal dezelfde zijn. Evenals het percentage cholesterolgehalte: in 2021 heeft USAG het over 47% met een te hoog cholesterolgehalte, terwijl twee jaar eerder 20% een veel te hoog vetpercentage heeft. Dat is wellicht niet helemaal hetzelfde, maar toont wel aan dat op dit gebied verbetering mogelijk is.
Verder moet er gewerkt worden aan de eigen verwachtingen, want veel deelnemers denken bijvoorbeeld dat ze voldoende bewegen (bijna 80%), maar bij doorvragen blijkt dat slechts 30,2% voldoet aan de norm: 5 dagen langer dan 30 minuten matig tot intensief bewegen.
Metingen laten uitvoeren
Belangrijk is natuurlijk wel dat werknemers in de onderhoudssector de tests in ieder geval laten uitvoeren. En dat blijkt nog wel een uitdaging te zijn. Sapuletej: “We bieden de GBC’s aan via twee organisaties: Arbo Unie en Adaptics. Bij Arbo Unie krijg je een mail om een afspraak in te plannen op een van de 20 locaties van Arbo Unie. Bij Adaptics komt een volledig ingerichte ‘gezondheidsbus’ bij het bedrijf langs, tenminste als minimaal 16 mensen de check laten doen. Dat is lastig voor een relatief klein schilders-, glaszet-, vastgoedonderhouds- of afwerkingsbedrijf. Maar je mag ook samendoen als bedrijven, en dan is het makkelijker om dat aantal werknemers te halen. Het blijkt dat die manier laagdrempeliger is en de opkomst was de afgelopen checkperiode bij de bus 60% en op afspraak slechts 25%.” De corona-crisis heeft helaas wel een negatieve invloed gehad op deze percentages.
Wat precies de reden van deze lage opkomst is, weet Sapuletej niet. “We doen daar volgend jaar grondig onderzoek naar. Voor nu weten we uit geluiden uit de markt dat mensen het spannend vinden, in combinatie met een verkeerd beeld. Zo denkt men nog wel eens dat dit een keuring is met mogelijke gevolgen voor je werk, maar dat is dus zeker niet het geval.”
Vitaliteitscoaching
Om vooral werkgevers aan te sporen mensen naar de GBC’s te krijgen en vooral om daarna de gezondheid te verbeteren, wil OnderhoudNL volgend jaar het vervolgtraject financieel ondersteunen, vertelt Sapuletej. “We hebben afgelopen jaar een pilot gedraaid met een vervolgtraject, in de vorm van vitaliteitscoaching, waaraan 20 mensen deelnamen. Daar is enthousiast op gereageerd. Dan moet je denken aan helpen bij gezonde voeding, zoals geen Red Bull drinken als ontbijt. Maar ook hulp bij slaaptekort en natuurlijk bij fysieke belasting. Daarbij is voorkomen beter dan genezen, dus hebben we een e-learning laten maken met op het gezicht hele simpele maar o zo belangrijk tips & truc. Denk aan hoe je zware emmers verf moet optillen, of hoe je een rolsteiger verplaatst. Dat lijken simpele zaken, maar verkeerd gedrag sluipt er zo maar in. Het is de bedoeling dat bedrijven in de sector voor deze vitaliteitscoaching subsidie krijgen”, aldus Sapuletej.
