Binnen de kaders
Vanaf deze editie mag ik mijn licht laten schijnen op de renovatiesector. Mijn dagelijkse praktijk richt zich op de bestaande omgeving. Vanuit BouwhulpGroep adviseer ik hierbij zowel woningniveau als op wijkniveau (portfolio). Als lector en onderzoeker aan de Hogeschool Rotterdam vergaar en verspreid ik kennis binnen de context van het huisvesten van mensen.
Mijn bijzondere aandacht gaat daarbij uit naar duurzaamheid, in de breedste zin van het woord. Een van mijn stellingen bij mijn proefschrift ging over het begrip duurzaamheid. ‘Vanwege de verscheidenheid aan invullingen en opvattingen wordt duurzaamheid een containerbegrip genoemd. Een vreemde woordkeuze aangezien afmetingen van containers gestandaardiseerd zijn.’ Dit neemt niet weg dat er veel opvattingen de ronde doen over duurzaamheid.
Maar een ding weet ik wel en dat is dat we nog een hele renovatie- / verduurzamingsgolf voor ons hebben. Eindelijk is dat kwartje ook bij de overheid gevallen. Al duurt het dan natuurlijk nog wel even voordat er daadwerkelijk iets mee gedaan wordt. Maar eindelijk is erkend dat de nieuwbouw ons verduurzamingsvraagstuk niet gaat oplossen. We hebben nieuwbouw nodig en die moet energie efficiënter, maar dat is slechts een druppel op een gloeiende plaat. De echte verduurzaming zit in de bestaande voorraad. In het jaar 2050 staat 90% van de gebouwen die er vandaag de dag staan nog steeds. En al die woningen moeten duurzamer worden. Dat is een renovatieopgave van 240.000 woningen per jaar, 5.000 per week ofwel 1.000 per werkdag. Dat schreeuwt om opschaling van renovatie!
Als mensen het hebben over opschaling en industrialisatie, dan wordt altijd de naoorlogse systeembouw erbij gehaald. Toen kon het toch ook? Ja, we hadden toen een nieuwbouwproductie die drie keer zo hoog is dan nu het geval is. Maar systeembouw bedroeg daar maximaal 20% van. En van het meest gebouwde systeem in Nederland (Muwi) zijn er 34.000 woningen gebouwd. In vijftien jaar, dat is nog geen 2.500 woningen per jaar. We hebben het over een renovatieopgave van 1.000 woningen per dag! Dat vraagt om een andere benadering, een andere werkwijze, maar vooral naar het zoeken naar herhaling, zodat we het niet telkens opnieuw hoeven te doen. Dat betekent dat we op zoek moeten naar de kaders waarbinnen de oplossingen passen. Net als bij de containers de definitie van het wonen vastleggen om van daaruit op basis van herhaling woningen te verbeteren en het wonen te verduurzamen. Alleen als we op zoek gaan naar de industrialisatie in de bestaande omgeving, kunnen we op weg gaan naar het idee van 1.000 woningen per dag. En ik zeg bewust idee; want voordat het zover is, moet er nog veel gaan gebeuren. Vooral ook omdat de focus bij industrialisatie nu nog vooral ligt bij het bouwen, en het wonen op de achtergrond dreigt te raken.
In elk nummer van RenovatieTotaal geeft dr.ir Haico van Nunen zijn mening over een aspect van ‘de renovatiewereld’. Haico van Nunen is adviseur bij BouwhulpGroep en lector Duurzame Renovatie bij het kenniscentrum Duurzame HavenStad van Hogeschool Rotterdam.
