Flatrenovatie als kans
Het aanpakken van een meergezinswoning wordt als moeilijk ervaren. Het gaat verder dan enkel de bouwtechnische kwaliteit, het gaat tevens om de problematiek van het wonen met zoveel mensen in één gebouw. Als je geluk hebt, gaat het over een portiek met zes of acht mensen, met een beetje pech over een galerijflat met honderd woningen en een veelvoud aan bewoners.
Maar eigenlijk bieden flats juist een kans om snel grote stappen te maken. Zo biedt de schil binnen het project al vaak voldoende schaal om herhaalbare oplossingen toe te passen en kan de installatie gedeeld worden. Of wellicht heeft een flat vanwege de omvang voldoende warmtevraag om de start van een warmtenet in een gebied mogelijk te maken. Op deze manier kunnen flats een ondersteuning zijn van de startmotor in een buurt of wijk. Maar dit alles alleen als het met de bewoners tot stand komt en prioriteit wordt gegeven aan hun problemen.
De bouw van meergezinswoningen piekte medio jaren zestig, begin jaren zeventig en zeker in de stedelijke situatie zijn veel flats gebouwd. Het was een goede manier om in huisvesting op grotere schaal te voorzien. Nu zijn we ruim een halve eeuw verder. Veel van deze woningen zijn vijftig tot zestig jaar oud en toe aan renovatie. De mooie, prachtige kolossen van weleer waarderen we nu toch heel anders. In ieder geval van buiten, het uiterlijk, maar ook de sociale veiligheid rondom die gebouwen. Wat gaan we er mee doen, slopen? Maar waar gaat iedereen dan wonen?
Van binnen hebben (zeker de latere flats) best ruime plattegronden, dus daar zit het probleem niet zozeer. Het probleem zit in hem veelal in toegankelijkheid (veel portiekflats hebben geen lift), veiligheid (veilige vluchtwegen bij brand) en gehorigheid. De coronacrisis heeft ook duidelijk gemaakt dat er meer aandacht voor buitenruimte gewenst is (te kleine balkons).
Ook de schil van de gebouwen wordt als lastig ervaren. Enerzijds vraagt het om onderhoud, anderzijds stelt de energietransitie eisen aan deze gebouwen en eigenlijk wil het oog ook wat!
Er moet wat gebeuren en misschien wordt het tijd om de flats niet links te laten liggen en mee te nemen in de verduurzamingsopgave, maar ze juist aan te grijpen voor een versnelling in de verduurzaming. Hoe kun je de problemen van de bewoners oplossen en toch extra kwaliteit toevoegen zodat je niet alleen de basiskwaliteit op orde hebt, maar energetische de juiste stappen maakt en qua beeld en gebruik weer een volledige nieuwe en bijdetijdse woning krijgt? Dat is de opgave waar we voor staan.
