Nog veel te doen
Soms zie ik het somber in. We hebben een opgave om energiereductie te behalen (verduurzamen) én we willen heel Nederland aardgasvrij maken (aardgasvrij). Bovendien moeten er meer woningen bij komen (nieuwbouw), én moeten we alle woningen die er nu staan kwalitatief nog één grote stap laten maken (renoveren).
Om al die doelen, die deels overlappen, maar soms ook hele andere oplossingen kennen te bereiken, maken we transitieplannen. Warmtevisies, energietransities, bouwagenda’s, aardgasvrije wijken, of gewoon verbeterplannen.
Maar desondanks al die initiatieven loopt het nog niet zo hard. De programma’s bestaan vooral nog op papier. Een krantenartikel kopte begin van het jaar dat er slechts 206 woningen van het aardgas zijn gehaald, waar de lat jaarlijks op 5.000 woningen (en meer) moet liggen, en in 2030 moeten er 1,5 miljoen woningen aardgasvrij zijn. Maar de oplossingen zijn nog te complex, gaan over verschillende partijen heen om en uiteindelijk bij de eigenaar van de woning uit te komen die het nog te duur vindt en er zeker geen prioriteit aan toekent.
En bij dat laatste zit volgens mij het dilemma: we kennen geen prioriteit toe aan verduurzaming. Het klimaatprobleem is iets dat we op tv zien: we kennen het wel en zien de effecten, maar wat is nu daadwerkelijk het probleem? En bovenal wat kun jij er als individu hieraan doen, dat is toch maar een druppel op de gloeiende plaat?
De regering in Den Haag kwam tijdens de klimaattop in Parijs samen met alle andere landen tot de afspraak om de CO2-uitstoot drastisch te reduceren. Maar er is nog een groot gat tussen het akkoord dat daar is gesloten en de bewoners van woningen in Nederland, en wat zij moeten doen. Als mensen al weten dat ze moeten verduurzamen, dan denken ze dat ze met spouwisolatie en een zonnepaneel klaar zijn. En met dat in gedachten is het helemaal niet zo gek dat het nog niet zo’n vaart loopt met grootschalige verduurzaming.
Mijn studenten probeer ik ook mee te geven dat de context van een renovatie van groot belang is; de techniek komen we wel uit. Het draagvlak voor een verbetering – of dat nu vanuit technisch onderhoud of verduurzaming is – is van essentieel belang.
Op dit moment is het draagvlak onder de Nederlanders voor verduurzaming mager. De discussie gaat over terugverdientijden en kleine maatregelen, terwijl we grote slagen moeten maken. Wil de verduurzaming echt flinke vooruitgang boeken, dan moet een sterker geluid worden afgegeven over de stappen die nodig zijn. Tot die tijd moeten we vooral goede voorbeelden laten zien, zodat draagvlak ook van onderaf gaat groeien.
