Renoveren als basis voor circulariteit
Naast energie besparen moeten we ook materiaal besparen. Er is behoefte aan een circulaire bouweconomie. We gebruiken met z’n allen (te) veel materialen en we zullen er voor moeten zorgen dat we ook in de toekomst grondstoffen hebben om te bouwen en om producten te maken. Earth Overshoot Day (de dag dat we meer grondstoffen verbruikt hebben dan dat er in een jaar geproduceerd wordt) viel dit jaar al op 29 juli (Earth Overshoot Day Nederland was overigens al op 27 april !!). Het maakt wel duidelijk dat we niet op dezelfde voet kunnen blijven doorgaan.
Maar hoe dan? Veel professionele opdrachtgevers hebben ergens wel ambities opgenomen over circulariteit. Maar veel verder dan materialen met een keurmerk gaat het vaak nog niet. Terwijl het soms al heel simpel kan zijn, kijk maar eens om je heen. Er staan namelijk al heel veel woningen. Als we nu eens renovatie als uitgangspunt nemen en niet sloop, dan zie je dat er een heel ander perspectief ontstaat op materiaalgebruik en milieulast. In een gemiddelde rijtjeswoning zit 100 ton materiaal. Maar juist het casco is verantwoordelijk voor 75% daarvan. Alleen al hergebruik van het casco is al een goede manier om circulair bezig te zijn.
Dergelijke principes kun je ook in je ontwerp en je strategische visie (portfolio) gebruiken. Bij nieuwe gebouwen kun je ontwerpen op flexibiliteit, met renovatie in het vooruitzicht. Bij bestaande gebouwen ga je kijken wat je kunt met wat er nu al staat. Bijvoorbeeld het renoveren van een gebouw in plaats van sloop en weer opnieuw bouwen. Zodra je sloop niet als uitgangspunt neemt, ontstaan er teven nieuwe kansen. Wat te denken van het splitsen van een (overbodige) eengezinswoning in twee (zeer gewenste) studio’s? Het alternatief is slopen van de woningen en bouwen van een nieuw complex. En dat zorgt voor afval en een behoefte aan veel meer nieuwe bouwmaterialen.
Nu kan er natuurlijk geteld worden hoeveel materiaal er bij sloop vrijkomt en dan kan men kijken of die materialen nog waarde hebben en herbruikbaar zijn. Maar zit de meeste waarde niet in het behouden wat er al is en het voorkomen van nieuwe stromen? Dus een tip: ben je aan het zoeken naar een manier om circulariteit in je organisatie handen en voeten te geven, kijk dan eens goed naar de kansen voor renovatie. Het stelt je in staat een gebouw veel langer mee te laten gaan. Dat vormt een basis om circulair bouwen verder door te ontwikkelen.
