Prefabricage zorgt voor snellere badkamerrenovatie

Om de renovatie van en badkamer in bestaande woningen sneller en met zo min mogelijk overlast uit te voeren, kan gekozen worden voor meer of minder prefabricage van de verschillende onderdelen. Ook in herbestemmingsprojecten, zoals inbouwen van woningen in een kantoor, kan prefabriceren van badkamerunits een goed keuze zijn. Van speciale wand- en vloerplaten tot complete prefab badkamers inclusief wand- en vloertegels, installaties en sanitair, elk met zijn eigen toepassingen.

Prefabricage heeft – zeker bij de renovatie of inbouw van een badkamer – een aantal belangrijke voordelen, zoals:

– Voor een traditionele renovatie zijn veel verschillende handelingen nodig; door prefabricage zijn er minder handelingen;
– er zijn bovendien minder vakmensen nodig die elkaar – vooral in een kleine ruimte – al snel voor de voeten lopen;
– wachttijden (droogtijden, uithardingstijden) kunnen korter zijn of voorkomen worden;
– algemeen: hoe hoger het niveau van prefabricage, hoe sneller de renovatie kan verlopen. En hoe minder overlast voor de bewoners dit geeft.

Daarbij moet wel rekening worden gehouden met:

– Een langer traject van voorbereiden/prefabriceren;
– transport van grotere onderdelen en het inbrengen in de woning of het gebouw (opening in de gevel of het dak), en transport in het gebouw zelf, door trappen, lift en deuren.

Het aspect ‘minder overlast voor de bewoners’ geldt uiteraard niet als de bewoners tijdens de renovatie tijdelijk uitgeplaatst zijn. Ook in herbestemmingsproject zijn tijdens de inbouw van de woningen én de badkamers veelal nog geen bewoners aanwezig.

Mate van prefabricage
De renovatie van een serie badkamers in bijvoorbeeld huur of koop eengezins rijtjeswoningen of flatwoningen zal heel anders (kunnen) zijn dan de renovatie van een ‘uniek’ badkamer in een vrijstaande koopwoning. In een bestaande situatie spelen afmetingen, vorm en aanwezige installaties vaak een beperkende mogelijkheid voor de inzet van prefab.

Voor de inbouw van badkamers in een herbestemd pand, zoals een kantoor of kerk, gelden weer andere overwegingen. Voordeel hiervan is dat er geen sloop van of in bestaande badkamers hoeft te gebeuren. Ook moeten bijvoorbeeld alle installaties (koud en warm water, elektra, verwarming) nog aangelegd worden. Maar die kunnen dan wel volledig worden afgestemd op de nieuwe situatie. In oude historische panden zijn oude constructies, zoals houten spanten, soms bepalend/ beperkend voor de plaats, vorm en afmetingen van nieuwe badkamers.

De inbouw van badkamers in herbestemde panden biedt over het algemeen meer mogelijkheden voor complete badkamerunits dan de renovatie van badkamers in eengezins- of flatwoningen. Bij de keuze voor complete units speelt de seriegrootte een belangrijke rol. Bij een kleine serie is mogelijk kiezen uit standaardproducten nog een optie, bij (veel) grotere serie zijn speciale ‘custom made’ oplossingen mogelijk.

De tegenwoordig veel aangeprezen mogelijkheid ‘bad wordt douche in 1 dag’ leent zich niet voor grootschalige/ seriematige aanpak in bijvoorbeeld flatwoningen. Veel flatwoningen, maar ook veel rijtjeswoningen beschikken niet eens over een bad.

Gebruik van bouwplaten
In plaats van de bestaande badkamer traditioneel onder handen te nemen, kan met de toepassing van platen voor de wanden en vloeren – al of niet al voorzien van tegels of tegelmotief – sneller worden gewerkt. Hiervoor kunnen de verschillende onderdelen van diverse fabrikanten gecombineerd worden, maar er zijn ook complete badkamerrenovatiesystemen.

Behalve de standaard waterwerende gipsplaten zijn er de XPS-platen (wedi, Rosco) met een blauwe kern van geëxtrudeerd polystyreen XPS, waarop veelal direct getegeld kan worden. XPS-platen hebben bovendien het voordeel zag ze eenvoudig op maat gezaagd kunnen worden, zonder stofoverlast. De bouwplaten zijn leverbaar in diverse diktes en afmetingen; bij de keuze kan ook de ‘bewegingsvrijheid’ in de omgeving van de badkamer een rol spelen. De platen vóór de bestaande wanden betekent wel dat de badkamer iets kleiner wordt. Ook voor de badkamer- of douchevloeren zijn speciale platen ontwikkeld, zoals met lage opbouwhoogte en in de vloerplaten geïntegreerde afvoertechniek.

Prefab badkamers door de voordeur
Speciaal voor herbestemming van gebouwen – waarbij de afmetingen en vorm van de badkamers dus nog niet vastligt – ontwikkelde S-pod Benelux de S-pod® gebruiksklare badkamer. Deze badkamer bestaat uit een geprefabriceerde vloer, wanden en plafond, een volledig afgewerkte deur met kozijn, alle leidingen – zowel voor water, elektra als ventilatie – én alle sanitair en accessoires. Bijzonder is dat deze badkamers weliswaar compleet geprefabriceerd worden aangeleverd, maar in delen uit elkaar te halen zijn. Dit gebeurt veelal ‘op de stoep’ voor de voor- of achterdeur. Het losse plafond, de wanden en de vloer worden vervolgens door de deur (minimaal 60 cm breed) of kozijn naar binnen gebracht. Transport naar bovenverdiepingen – via trappen of lift – is geen probleem vanwege de relatief kleine afmetingen én het lichte gewicht van de verschillende onderdelen. Op de plaats van bestemming wordt de badkamer vervolgens in circa 6 uur tijd weer gemonteerd en aangesloten.

Bad wordt douche, in één dag
De ombouw van (lig)baden naar een douchecabine wordt eveneens grotendeels gerealiseerd met behulp van een aantal prefab componenten. De oude bestaande tegels verdwijnen achter wandpanelen van acryl of polyester, evenals de leidingen voor de nieuwe douchesituatie. De geprefabriceerde nieuwe vloer van de douche kan zowel met een opstand als met een vlakke goot worden gekozen. Inmiddels zijn er veel leveranciers die een dergelijke bad-wordt-douche-ombouw aanbieden.

Extra ruimte buiten de woning
Een bijzondere manier om een bestaande badkamer aan te pakken én te vergroten, is de toepassing van zogenaamde uitbuikmodules. De Badkamer Uitbuik Module (BUM) is een prefab stalen frame met een compleet afgewerkte badkamer die deels in en deels buiten de woning wordt geplaatst. Het innovatieve systeem is ontwikkeld door Kloeckner Metals ODS Nederland en Holland Staal, in samenwerking met SlimRenoveren. Bij de bestaande badkamer is meestal vrij eenvoudig een stuk uit de gevel te zagen. De stijve staalconstructie van de unit vereist wel twee draagkrachtige muren. Als deze niet aanwezig zijn, is het mogelijk om met stalen hulpconstructies een oplossing te vinden. Omdat de unit voor de helft in de woning wordt geplaatst, is de draagkracht van de bestaande vloer minder van belang. TNO Bouw ontwikkelde enkele jaren geleden een snelle renovatiemethode voor de portiekflats uit de jaren vijftig en zestig, eveneens met toepassing van uitbuikmodules. Deze renovatie-oplossing werd echter in de praktijk nog niet gerealiseerd.

Complete prefab badkamers
Ook complete prefab badkamers, plug and play, lenen zich in de regel niet voor de toepassing in bestaande flat- of rijtjeswoningen. Uitzondering zijn mogelijk de projecten waarbij de badkamer totaal vervangen wordt. Maar ook in herbestemmingsprojecten bieden juist deze geprefabriceerde units kansen. Daarbij moet wel rekening worden gehouden met de mogelijkheid om de units – door een openingen in de gevel of in het dak – in het gebouw te plaatsen én het transport over de bestaande vloer. Voordeel bij toepassing in herbestemmingsprojecten is dat hier nog geen bewoners zijn die hinder kunnen ondervinden van lawaai en stof. Soms kunnen (toekomstige) bewoners ook meebeslissen over hun nieuwe badkamer.

Meer informatie:

Informatie bouwplaten (onder andere):
– wedi, www.wedi.eu
– Rosco, www.rosco.be
S-pod badkamers:
– S-pod Benelux, www.s-pod.nl
Informatie ‘bad wordt douche, in één dag’(onder andere):
– Beterbad, www.beterbad.nl
– Molenaar, www.molenaar.nl
– Zwaluw Comfortsanitair, www.veiligdouchen.nl
– Senzup, www.senzup.nl
– Kinedo, www.kinedo.nl
Informatie prefab badkamerunits:
-Faay Vianen B.V., www.faay.nl
– Logus Prefab België, www.logusprefab.com