“Een nieuw rietdak leggen blijft altijd weer spannend”
De bouw- en renovatiesector kent de meest mooie beroepen en ambachten. In de nieuwe rubriek De Vakman licht RenovatieTotaal er iedere editie eentje uit. Het spits wordt afgebeten door rietdekker Bert Lok. Hij werkt al sinds 1983 als rietdekker vanuit Sint Jansklooster, midden in het gebied waar veel riet wordt geteeld. Lok beheert dan ook 10 ha rietland van Natuurmonumenten, waar hij zijn eigen riet maait. Aan hem 5 vragen over zijn beroep.
Auteur: Harmen Weijer
Rietdekken is al een oud ambacht dat vaak van vader op zoon is doorgegeven. Hoe was dat bij jou, wat trok jou aan om dit beroep te kiezen en dit werk te doen?
“Als kind ging ik al met mijn vader naar het rietland toe. Onze familie heeft al zeker 50 jaar in beheer, tegenwoordig pacht je dat overigens van Natuurmonumenten. Rietsnijden was een neveninkomsten voor mijn vader, en dat werk trok mij enorm. Dus ging ik na mijn MAVO zou ik aanvankelijk een timmermansopleiding gaan doen, maar ik ben werk gaan zoeken bij een rietdekker. Op dit moment doe ik overigens heel wat timmermanswerk, want als ik een rieten kap moet vervangen trek ik de kap open en moet ik ook timmerwerk doen. Dan is het wel handig als je dit zelf kunt doen.”
Wat vind je het mooiste aan je werk? En wat zijn de mindere kanten van je werk? Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen?
“Het mooiste vind ik het om een nieuw rieten dak op een huis te zetten, zowel bij nieuwbouw als bij renovatie. Dan begin je weer opnieuw en is het spannend hoe het verder loopt. Want natuurlijk heb ik wel een plan, en komt het altijd goed; toch is in dit werk niet altijd zeker hoe dit precies loopt. Het is immers handwerk. En als ik dan een week of drie later eens kom terugkijken, dan kijk je met trots naar zo’n kap.
En wat betreft de ontwikkelingen: het meest opmerkelijke van de laatste is de import van Chinees riet. Begrijp me goed: dat is kwalitatief goed riet, en ook nog eens 30% goedkoper, zelfs na transport uit China.
Gelukkig zijn er nog veel klanten die Nederlands riet willen, maar ik kan me voorstellen dat collega-bedrijven die geen eigen rietland hebben hiervoor gaan. Ik ben wel blij dat de Vakfederatie Rietdekkers onze belangen hierin goed vertegenwoordigd.”
Rietgedekte woningen vragen het nodige onderhoud. Wat is daarvoor precies nodig? En hoe restaureren jullie minder onderhouden daken?
“Riet vraagt inderdaad om goed onderhoud. Voorheen lag er wel eens mos op rietdaken, maar tegenwoordig zijn het meer algen. Van algen worden rietdaken zwart, en dat kun je voorkomen door ze te impregneren, schoon te maken met een klopper of heggenschaar, en eventueel riet bij te stoppen. Dat is ook nodig, anders kunnen daken met algengroei gaan rotten van binnenuit, en dat is het begin van het eind. Er is ook een trend gaande met kunststof riet, maar dat verschil zie je heel goed. Veel klanten zien daar toch van af.”
Het is moeilijk om goed personeel te vinden, hoe is dat bij jou?
“Dat geldt voor de gehele bouwsector. Ik heb 1 werknemer in vaste dienst. Bij grote klussen werken we samen met een ander rietdekkersbedrijf. Verder is het eerlijk gezegd wel een uitstervend beroep, omdat de verdiensten door onder andere Chinese import steeds minder worden.”
Tenslotte: aan welke klus heb je de mooiste herinneringen?
“Ik heb heel veel mooie rietdaken aangelegd, maar de mooiste vind ik nog steeds die van het bekende restaurant De Lindenhof in Giethoorn van Martin Kruithof. Ik heb die 27 jaar geleden gelegd, en ik onderhoud het dak nog steeds.”