Verticale zonnepanelen op groendak: beste van twee werelden
Steeds meer platte daken worden duurzamer benut, denk aan het plaatsen van zonnepanelen of een groendak. Heel soms komt beide voor, dus een groendak met zonnepanelen, maar dat is qua dakconstructie vaak niet mogelijk. Of het groen op een groendak krijgt te weinig licht en vocht. Een Noorse innovatie combineert het beste van deze twee werelden echter wel met succes: kleine, verticale bifacial zonnepanelen die wel op een groendak kunnen. Via de Nederlandse groendakspecialist Sempergreen zijn ze nu ook de Nederlands en Belgische markt. Het is nog even wachten op het eerste Nederlandse project, maar in België hebben Sempergreen en het Belgische zonne-energiebedrijf Solar Batteries er al mee gewerkt. Kai van Gool van Sempergreen en Bram Dekiere van Solar Batteries vertellen erover.
Auteur: Harmen Weijer. Foto’s: Solar Batteries/Sempergreen
Het platte dak van de Belgische woning in Dilbeek was al voorzien van een groendak. Maar de eigenaresse wilde eigenlijk ook zonne-energie opwekken. Om daar nu het groendak voor weg te halen, ging haar uiteraard te ver. Dus vroeg zij aan Solar Batteries of er ook zonnepanelen boven konden. Bram Dekiere: “Er zijn wel mogelijkheden op dat gebied, maar dan moet je denken aan een constructie waarbij de zonnepanelen wat hoger boven het groendak uitsteken. Dit omdat het groendak wel voldoende licht en vocht moet krijgen, anders kan het groen niet goed groeien.”
De oplossing zag Dekiere in maart van dit jaar, toen hij op de vakbeurs Solar Solutions in Amsterdam de oplossing van Sempergreen zag. Of beter gezegd: de oplossing van de Noorse solarpartner Over Easy Solar. Kai van Gool van Sempergreen: “Deze Noorse startup heeft een systeem ontwikkeld met kleine zonnepanelen die verticaal staan en bifacial zijn, dus aan beide zijden zonne-energie kunnen opwekken. De stellage hoeft niet van ballast voorzien te worden. Omdat de panelen niet hoog zijn en verticaal staan, heeft de wind er veel minder vat op, ook dankzij het open karakter van dit systeem. Dat blijkt ook uit windbelastingstesten, die zijn uitgevoerd door onder andere het Duitse testinstituut IFI Aachen. Dat waren zowel simulaties als fysiek uitgevoerde testen in een windtunnel. De praktijk laat dat ook zien, want er liggen in Noord-West Europa al zo’n 40 van dit soort systemen op platte daken.”
Genoeg opbrengst?
Nu zou je zeggen: verticale panelen levert wel genoeg stroom op? Van Gool is er duidelijk over: “Dankzij het feit dat ze bifacial zijn, kun je ze heel goed in een oost-west oriëntatie neerzetten. Dat zorgt er al voor dat de omrekenfactor naar 1,1 gaat. Ter vergelijking: In Nederland is die omrekenfactor voor conventionele zonnepanelen gemiddeld 0,88.”
En er zijn meer effecten die zorgen voor een hogere opbrengst dan gewone zonnepanelen, weet Van Gool. “Die zijn er dankzij het groendak: het zogeheten reflectie-effect en het verdampingseffect. Het groendak absorbeert zonnestralen maar reflecteert ze ook, dus dat levert extra opbrengst op. Daarnaast zorgt het groen voor verdamping van het regenwater, wat zorgt voor verkoeling voor de omgeving. En dat is weer goed voor de opbrengst van zonne-energie. Dat allemaal opgeteld zorgt er voor dat deze zonnepanelen 30 procent meer opbrengst hebben, en dan doel ik op: bovenop de 1,1 omrekenfactor”, aldus Van Gool.
KWh-opbrengst
Er is ook wel een nadeel, want je moet ruimte houden voor het groen. “Dat is de reden waarom er maar 4 panelen in 1 unit van 2,4 m2 zitten. Daar heb je op een zwart bitumen dak geen last van, dan kan je maximaal dichtleggen”, legt Van Gool uit. “Maar dankzij de eigenschappen van dit systeem is de kWh-opbrengst veel hoger. En er zijn minder kosten omdat er geen ballast hoeft te worden aangebracht.”
En laten we het groendak niet vergeten. Van Gool: “Dat is eenvoudiger te onderhouden met verticale dan met horizontale panelen, je kunt vrij gemakkelijk tussendoor lopen.”
Het project in België is nog maar kort geleden opgeleverd, maar het heeft de aandacht al getrokken van enkele buren. Dekiere: “Ze keken bij de plaatsing ervan afgelopen mei met veel interesse naar deze panelen. Gerede kans dat zij ook overstag gaan.”
In Nederland staan er in elk geval enkele projecten op stapel, met een opvallende concentratie van aanvragen, weet Van Gool. “Vooral bedrijven rondom Schiphol – en de luchthaven zelf – hebben namelijk veel interesse getoond. Dit omdat Schiphol eigenlijk wel af wil van conventionele zonnepanelen op daken en weilanden rondom de luchthaven. Deze reflecteren op zonnige dagen enorm en dat vinden piloten van aankomende vliegtuigen erg hinderlijk. Dat effect heb je bij deze verticale panelen zeker niet.”