Opslag van zelf opgewekte stroom in batterijen verdubbeld in 1 jaar
In tijden van netcongestie en terugleverboetes voor zelf opgewekte duurzame energie is stroomopslag steeds meer een must aan het worden. En dat is te zien aan het aantal nieuwe batterijsystemen dat vorig jaar in gebruik is genomen: 24.400 batterijen met een totale opslag-capaciteit van 410 MWh. Dat is in 1 jaar meer dan een verdubbeling van het aantal batterijsys-temen dat tot dan toe is opgeslagen in Nederland. Voor 2023 geldt dat Nederland in totaal 40.000 batterijsystemen telt met een totale capaciteit van 621 MWh. Maar de verkoop staat dit jaar allerminst stil en de verwachting is dat ook dat totaal wordt verdubbeld in 2024, zo blijkt uit het Nationaal Smart Storage Trendrapport 24/25.
Auteur: Harmen Weijer.
De groei van het aantal batterijsystemen in 2023 vrijgeheel behaald door plaatsingen in woningen en appartementen. Foto: Tesla.
Dit rapport is begin oktober gepubliceerd door Dutch New Energy Research en Solar365. Het is volgens deze twee adviesbureaus voor het eerst dat er complete en accurate marktdata van de Nederlandse batterijmarkt in een overzicht is opgesteld.
Het laat de explosieve groei zien van batterijsystemen in Nederland en ook wereldwijd. “Vóór 2020 werden er in Nederland al batterijsystemen verkocht, maar dit waren voornamelijk grotere systemen die werden gebruikt als back-up bij stroomuitval of voor het leveren van stroomnetdiensten. Meer significante investeringen in batterijsystemen begonnen in 2021, met een meervoudige groei in de daaropvolgende jaren. In 2023 bereikte Nederland een capaciteit van 410 MWh. Dit komt overeen met een toename van 260 procent van de nieuw geïnstalleerde batterijopslagcapaciteit vergeleken met 2022.”
Woningen
Van de 24.400 verkochte batterijen in 2023 waren 13.600 de kleinste thuisbatterijen (<5 kWh), goed voor bijna 56 procent van de totale verkoop. Daarnaast werden er meer dan 10.400 grotere thuisbatterijen (5-20 kWh) verkocht, die bijna 43 procent van het marktaandeel besloegen. “Dit betekent dat bijna 99 procent van de batterijen die in 2023 werden verkocht, een formaat had dat geschikt is voor gebruik in woningen en appartementsgebouwen.”
Iets minder dan 300 batterijen, die circa 1 procent van het marktaandeel uitmaken, waren middelgrote batterijen (20 kWh-1 MWh). Deze zijn geschikt voor commercieel en industrieel gebruik. De 60 grootste, op utiliteitsschaal verkochte batterijsystemen, zorgen wel voor de helft van de verkochte capaciteit in 2023.
Ook bij zonneparken worden steeds vaker batterijsystemen opgesteld. Foto: Groen Leven.
Wereldwijde toename
Nederland is geen uitzondering, want de groei van batterijopslag is een wereldwijd fenomeen. In 2023 is het wereldwijde batterijvermogen met 85,7 GW bijna verdubbeld ten opzichte van 2022. De meeste batterijsystemen worden niet alleen in China gemaakt, maar daar ook opgesteld. China heeft met een groei van 22,5 GW in 2023 een wereldwijd marktaandeel van liefst 55 procent. De Verenigde Staten zijn met 25 procent een goede tweede. Ter vergelijking: de Europese Unie behaalde 2023 een marktaandeel van 15 procent
Binnen Europa is Nederland ondanks de forse groei nog maar een kleine speler, mede veroorzaakt vanwege de salderingsregeling. In andere landen is dat niet het geval, en dat is te zien in de geinstalleerde capaciteit. Duitsland staat aan kop met 11,8 GWh aan geïnstalleerde capaciteit, gevolgd door Italië met bijna 6,5 GWh. Het Verenigd Koninkrijk, Oostenrijk en Tsjechië hebben respectievelijk 6,1 GWh, 2,2 GWh en 1,5 GWh opgestelde batterijopslagcapaciteit.
Het totaal aantal batterijen dat in Nederland is geplaatst is in 2023 meer dan verdubbeld. Bron: Nationaal Smart Storage Trendrapport 24/25
Exponentiële groei houdt aan
Maar de kaarten worden inmiddels flink anders geschud, want netcongestie en de aankondiging van het stopzetten van de saldering in 2027, zorgt er voor dat dit jaar Nederland op het niveau van Tsjechië kan komen. Het rapport laat namelijk een forecast zien dat de jaarlijks geïnstalleerde batterijcapaciteit in 2024 zal groeien van 410 MWh in 2023 naar 470 MWh in het lage scenario en naar 1.430 MWh in het hoge scenario.
En verder kijkend zou het nog wel eens heel veel sneller kunnen groeien, mede ook dankzij de vele zonnepanelen die op Nederlandse huizen zijn gelegd de afgelopen jaren. Het rapport voorspelt dat in 2026 er op woningen en appartement 3,3 GWh aan batterijopslag bijkomt. “Als resultaat van de sectorale analyse zou de voorspelde totale batterijopslagcapaciteit in Nederland tegen 2030 bijna 56 GWh kunnen bereiken, wat de dagelijkse zonne-energieproductie in Nederland in 2023 zou dekken volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek”, aldus de berekeningen van de marktpartijen die deze cijfers in het rapport hebben aangedragen.
