Eerste prototypes Stroomversnelling opgeleverd

Het zal niemand in de renovatiewereld zijn ontgaan: In Stroomversnelling worden straks 111.000 naoorlogse seriematige woningen op energetisch gebied aangepakt. Doel is nul-op-de-meter-woningen. De vier bouwbedrijven leverden onlangs hun eerste prototypes op.

In de eerste woningen zijn bekende technieken en processen gecombineerd met innovaties zoals onder meer: 3D woning-inmeting, extern installatieportaal, gelijkstroom in plaats van wisselstroom en minimale bouwtijd door kant-en-klare gevels en daken.
De eerste vier bouwbedrijven die het Stroomversnellingscontract tekenden en de prototypes bouwden zijn: Ballast Nedam (met corporatie Lefier in Stadskanaal), BAM Woningbouw (met Woonwaard in Heerhugowaard), VolkerWessels (met WonenLimburg Melick) en Dura Vermeer (met Portaal Arnhem).

Innovaties
Ballast Nedam koos er bij het eerste prototype voor om werkzaamheden zoveel mogelijk van buitenaf uit te voeren. Daarbij werd de nieuwe voor- en achtergevel modulair ontwikkeld , compleet met alle leidingen voor elektriciteit, water, verwarming en ventilatie. Het nieuwe, verhoogde dak is compleet met alle installaties en zonnepanelen aangeleverd. De nieuwe dakhellingshoek van 36 graden is optimaal voor zonnepanelen. Voor nul-op-de-meter zorgen: zeer goede luchtdichting, triple glas, gevel met een Rc-waarde van 5 m2K/W en dak 6 m2K/W.
Voor de technische innovaties bij de renovatie keek BAM ook naar technieken uit andere industrieën. Zo zijn er badkamers van glas toegepast die al veelvuldig in de hotelbranche zijn gerealiseerd. Voor alle installaties is een zogenoemde energiemodule ontwikkeld die in één keer – over de woning heen – in de achtertuin is geplaatst. Pluspunten: geen ruimteverlies voor de bewoners en toch een comfortabele woning.
Volker Wessels stelt de klant – bewoner – niet alleen centraal in het proces, maar ook in de techniek: met minimale overlast maximaal comfort. Er werd een ‘slim portaal’ ontwikkeld voor de buitenkant van de woning, zodat tijdens de renovatie de bewoner niet wordt lastig gevallen. Dit geldt ook voor de gebruiksfase: de installaties zijn zó aangepakt dat de bewoner geen overlast ondervindt van het beheer en onderhoud gedurende de exploitatieperiode.
Een nieuwe jas, ofwel een buitenschil met zoveel mogelijk techniek, was ook het uitgangspunt voor Dura Vermeer. De schil droog en prefab in de fabriek maken betekent minder arbeid op de bouwplaats. Het bedrijf zoekt nog naar mogelijkheden om de schil in de toekomst dunner te maken. Een ‘serie van één’ betekent dat de bewoner individueel kan bepalen. Is het eerste prototype nog gebaseerd op gas; de tweede testwoning gaat all-electric worden ontwikkeld.

Vervolgstappen?
Na het opleveren van de eerste prototypes hebben de diverse bouwbedrijven de tijd voor testen en evalueren. En óp naar een volgend prototype?
Sjoerd Klijn Velderman van BAM: ‘Het prototype dat uiteindelijk opschaalbaar is moet aan een aantal criteria voldoen. Dat zijn objectieve criteria, zoals nul-op-de-meter, en subjectieve criteria zoals: wordt de bewoner hier blij van? Van versie 0.1 naar versie 1.0 is een iteratief proces: we volgen steeds een soort loep waarin we nieuwe ideeën genereren, wegen en toepassen. Samen met de co-makers, industriepartijen en bedrijven buiten de branche.’
Herman Boerma van Ballast Nedam: ‘Ons kernteam zoekt samenwerking met leveranciers en fabrikanten zoals van installaties en gevelonderdelen, een architect en een fabrikant van raamkozijnen en van gevelbekledingen.’ Belangrijk daarbij is het omlaag brengen van de kosten, het optimaliseren vanuit evaluatie van ontwerp en uitvoering, en het verkennen van andere ontwerp- en bouwmethoden zoals andere vormen van inpakken (dan isoleren), verder industrialiseren van elementen van de woning en andere bouwmethoden.
‘Doel is om vanuit industrialisatie een slank product te ontwikkelen, dat voldoet aan alle gewenste eigenschappen en in één – efficiënte – procesgang kan worden gerealiseerd’, licht Ronald Haafkes van Dura Vermeer toe. ‘Denk aan een modulair dak met uitwisselbare elementen van PV panelen, dakramen, schoorstenen, dakdoorvoeren en loze panelen. En met de steenstrips wordt de oude woning nog teveel ‘nagemaakt’. De elementen zijn bovendien nu nog te dik.’
Werner Schultink van VolkerWessels: ‘We praten nu eerst met bewoners en de corporaties voor hun ideeën, naast eigen evaluaties om de leerpunten van dit prototype te verwerken in het model van het volgende. We gaan tools ontwikkelen waarbij we rekening houden met productontwikkeling. Onze ambitie is om de aanpak in één dag te realiseren, tegen nu nog drie dagen.’

Bron/ meer informatie: www.stroomversnelling.net