Leidse Meelpakhuis getransformeerd met gevel van zonwerend triple glas
Leiden, een stad boordevol geschiedenis en cultuur, heeft één van zijn iconische gebouwen nieuw leven ingeblazen: het Meelpakhuis. Ooit een bruisend centrum van activiteit als opslagplaats voor meel en graan, heeft het complex een ambitieuze renovatie ondergaan. En mede dankzij extra helder, zonwerend triple glas, is er voldoende doorzicht én comfort.
Het Meelpakhuis is één van de elf gebouwen die deel uitmaken van de Meelfabriek, in 1883 gebouwd als een industrieel complex. Foto: RCE via Wikimedia
Het Meelpakhuis is één van de elf gebouwen die deel uitmaken van de Meelfabriek, in 1883 gebouwd als een industrieel complex. Een eeuw later, in 1988, is het complex gesloten, maar het werd al snel een nationaal monument vanwege zijn belang voor het industriële erfgoed van Nederland. Het geheel bestaat van silo tot pakhuis uit een tiental panden die een kwart eeuw later een nieuw leven hebben gekregen. Met lofts, appartementen en studentenwoningen, hotel, restaurant, sport & wellness, kantoren, winkels en ruimte voor kunst en cultuur ontstaat een levendige plek in de stad.
Met zijn kenmerkende architectuur, was de Meelfabriek een voorbeeld van de industriële bouwstijl die destijds gangbaar was. In het Meelpakhuis werd vroeger het meel opgeslagen. Al dat meel had een enorm gewicht, vandaar de paddenstoelkolommen ter ondersteuning, net als die van de beroemde Van Nellefabriek in Rotterdam. Geen constructie met draagmuren, maar kolommen, en om juist de bijzondere structuur van deze kolommen tot haar recht te laten komen, is de oude, bakstenen gevel van het pand afgepeld en een glazen gevel iets verdiept teruggeplaatst. Hierdoor komt de kolommenstructuur van buitenaf in beeld en krijgen toekomstige bewoners bovendien volop licht binnen én een fenomenaal uitzicht over Leiden. De glazen gevel is bovenop het pand doorgetrokken, waarmee nog 3 bouwlagen met telkens 2 tot 3 grote penthouses zijn gecreëerd.
Het resultaat is een transformatie van pakhuis tot appartementen en kantoren, waarbij nog 3 extra woonlagen zijn toegevoegd. Foto: AGC Glass Europe
Door de jaren heen heeft het gebouw verschillende functies gehad, maar het is uiteindelijk in verval geraakt. De noodzaak om dit stukje Leids erfgoed nieuw leven in te blazen werd steeds duidelijker, vooral in het licht van de groeiende vraag naar woon- en werkruimte in de stad.
Het masterplan van de renovatie is van architect Bart Akkerhuis, die in Parijs het architectenbureau Studio Akkerhuis runt. Hij heeft veel aandacht besteed aan duurzaamheid, comfort en het behoud van historische elementen. De oorspronkelijke structuur van de gebouwen zijn gerespecteerd, terwijl moderne elementen zijn toegevoegd. Zo zijn de karakteristieke houten balken en bakstenen muren behouden gebleven, maar zijn nieuwe aluminium gevels en isolatiematerialen gebruikt om te voldoen aan de hedendaagse energie-eisen.
Om de bijzondere structuur van de originele kolommen tot haar recht te laten komen, is de oude, bakstenen gevel van het pand afgepeld en een glazen gevel iets verdiept teruggeplaatst. Foto: AGC Glass Europe
Triple, zonwerend glas
Het resultaat is een transformatie van pakhuis tot appartementen en kantoren. De appartementen variëren in grootte, van compacte studio’s tot ruime lofts, elk met een uniek uitzicht op de grachten. De kantoorruimtes zijn ontworpen om creativiteit en samenwerking te bevorderen, met open plattegronden en veel natuurlijk licht. Ook hieraan draagt de circa 2.500 vierkante meter triple, zonwerende glas in grote mate bij.
Dit triple glas is cruciaal voor de energetische verbetering van het Meelpakhuis. AGC Kempenglas produceerde het triple glas en Alwiti Dordrecht plaatste het. Accountmanager Erwin Bruinink van AGC legt uit waarom Stopray Ultraselect 70/33 on Clearvision, uitgevoerd in triple glas zo goed presteert en waarom de architect voet bij stuk hield als het gaat om de keuze van het glas. “De keuze voor extra helder glas – glas met een lager percentage ijzer en dus minder groen kleurend dan gebruikelijk – is de helderheid. Het uitzicht is fenomenaal en het extra heldere glas draagt daar in hoge mate toe bij. Een cruciale keuze voor de neutraliteit zowel van binnen als naar buiten. Studio Akkerhuis wilde daar absoluut niet van afwijken ondanks het voorstel van derden voor minder goed presterende alternatieven.”
Stopray Ultraselect 70/33 on Clearvision is een hoogselectieve, zonwerende beglazing van AGC. Bruinink: “Dit glas is zeer kleurneutraal (Ra,D = 97) en laten het daglicht maximaal binnen (TL = 70%). Bovendien hoeven in gebouwen met gevels, die volledig in dit glas zijn uitgevoerd, koelsystemen minder hard te werken, dankzij de zontoetreding (g-waarde) van slechts 33 procent. Minder koelen door de zonwering en de lage Ug-waarde van 1,0 Wm2K houdt de ruimte ook warmer als het buiten koud is. Met beide factoren bespaar je aanzienlijk op stookkosten.”
Bovendien beschikken alle basisglasproducten uit de ipasol- en Stopray-serie beschikken over het Cradle to Cradle zilver-certificaat.
