Circulaire renovatie Zwolse portiekflat met hulp van mbo-studenten

De portiekflats aan de Zwolse Middelweg van woningcorporatie DeltaWonen zijn hard toe aan een renovatie. Ze worden gemoderniseerd en verduurzaamd door Koopmans Bouw.

Het balkon wordt twee keer zo groot dankzij een uitbreiding die loopt tot einde aan het bouwdoek op de foto.

Door Harmen Weijer

De modernisering van de portiekflats is hard nodig, want de woningen zijn qua indeling en energieverbruik niet meer van deze tijd. De woningindeling wordt dus aangepakt en ook wordt er duurzame installatietechniek toegepast, zoals zonnepanelen en microboosters. Vooral de nieuwe woningindeling zal de huurders van deze flats aanspreken, want van een kleine gesloten keuken gaan deze woningen naar een open keuken in een doorzon woonkamer. “De ramen aan de voorkant geven nog meer doorkijk naar het tegenoverliggende park dan voorheen, en dat was een belangrijk voorwaarde van de woningcorporatie”, vertelt projectleider Gerrit Abrahamse van Koopmans.
Ook de twee slaapkamers en badkamer worden anders ingedeeld. Voorheen waren er twee kleinere kamers, maar door de badkamer op een andere plek te plaatsen kan een grotere slaapkamer worden gerealiseerd. En doordat de keuken in de woonkamer komt, is er ruimte voor een kleinere, tweede slaapkamer. Het zorgt wel voor wat hoofdbrekens op constructief gebied. “Om dit te bereiken moeten we dragende tussenwanden verwijderen, waarvoor we wel een nieuwe stalen draagconstructie moeten realiseren.”

Artists’ impression van het uiteindelijke resultaat van de drie portiekflats.

De authentieke gevel is gereinigd en indien nodig hersteld. Tevens zijn er nieuwe, houten kozijnen herplaatst.

Balkon

Meer ruimte wordt ook verkregen door het achterbalkon te vergroten. “Het balkon wordt ruim twee keer zo groot, van 3,5 m2 naar 7,5 m2. Ook dat vraagt om een constructieve aanpassing. De uitbreiding rust op twee stalen pilaren aan de buitenkant van het balkon. Aan de kopse kant van het balkon maken we een stalen verbinding met het bestaande balkon, waarna een Fermacell vloer wordt aangebracht over de gehele balkonvloer, ook over de oude betonvloer.”
In de appartementen zijn alle houten vloeren verwijderd. Daarvoor in de plaats komt een vloersysteem van Sono. “Daarboven komt een tickerplaat, waarna de vloerverwarming – die ook kan koelen – wordt aangelegd. Deze wordt afgestort met een anhydrietvloer.”
Een belangrijke rol is weggelegd voor circulariteit en duurzaamheid. Abrahamse: “Dat uit zich bijvoorbeeld bij het behoud van een van de drie blokken. Die zou aanvankelijk gesloopt moeten worden om 12 nieuwe appartementen te realiseren, maar we hebben DeltaWonen ervan weten te overtuigen dat dat niet circulair is. Deze nieuwe appartementen komen nu in plaats van de garageboxen. We worden door Alba Concepts in het circulaire concept ondersteund. Zoals met het gebruik van een circulaire dakbedekking. Verder passen we RO-anhydriet dekvloeren toe, die gemaakt worden industriële reststoffen. Ten slotte maken we gebruik van een natuurlijk isolatiemateriaal, Isovlas, dat we in de voorzetwanden verwerken.”

De woningindeling is aangepast. De keuken (links gepland) komt in de woonkamer. Dankzij de extra grote ramen is het uitzicht op het tegenoverliggende park nog mooier.

Microbooster

Wat betreft duurzame installaties is gekozen voor zonnepanelen en een microbooster. Op het dak worden per woningen 5 zonnepanelen neergelegd, wat neerkomt op 360 zonnepanelen, oftewel een vermogen van in totaal 111 kW. “Aanvankelijk wilden we met individuele warmtepompen gaan werken, maar dat werd echt te duur. We realiseren nu een technische ruimte op het dak van waaruit warmte en koeling naar de woningen gaan.” In een nieuw te bouwen technische ruimte in de woningen worden de microboosters geplaatst. Het gaat om een plug & play water/water warmtepompboiler met een warm tapwater buffervat van 190 liter van geëmailleerd staal met een magnesium anode. Het energielabel is A+, en er is ISDE -subsidie van het Rijk op aan te vragen.
Tezamen met een CO2-gestuurde balansventilatie met warmterugwinning zorgt dit voor een warmtevraag per woning onder de 50 kWh, en mede daardoor een energielabel A. En hoewel de woningen niet van individuele warmtepompen zijn voorzien, zijn ze wel voorbereid om te worden aangesloten op bijvoorbeeld een warmtenet. “Dat is afhankelijk van de beslissingen die de gemeente hierop maakt. Op het dak is in de nieuwe technische ruimte plek voor eventuele warmtepompen en aansluitingen op een warmtenet.”

Op de begane grond worden bergingen en garageboxen omgebouwd tot 12 extra appartementen. Daarvoor moet wel een nieuwe vloer gerealiseerd worden.

Leerling bouwplaats

Daarnaast is het project ook een leerling bouwplaats voor MBO-studenten van diverse bouw gerelateerde opleidingen van Deltion College Zwolle. Abrahamse: “Een van de portieken wordt door hen gerenoveerd, in hun eigen tempo, onder toezicht uiteraard van onze leermeesters. Ze zijn al vanaf maart actief op de werkplaats, met een corona-proof eigen ingang tot de bouwplaats. Het mooie is dat ze van begin tot aan de afbouw alle facetten in de renovatie kunnen leren, van installatietechniek tot aan dakbedekking. Zo hebben ze ook een workshop asbestverwijdering gevolgd. En sinds een paar weken is de afbouw begonnen, dus dan zijn ze actief in de appartementen zelf. Dit hele traject is intensief voor ons, maar het is belangrijk dat de jeugd geïnteresseerd wordt voor werken in de bouw.”
Nog dit jaar, in december, wordt het eerste blok opgeleverd, gevolgd door de andere twee in januari en februari 2021.

ISDE