Van autoshowroom naar politiehub in Utrecht
Sinds begin 2023 is het Utrecht Businesspark Papendorp een even bijzondere als duurzame, flexibele en innovatieve plek rijker. De oude Mercedes-Benz showroom is namelijk gerenoveerd tot een landelijke politiehub: HUB50. Bij de renovatie stonden duurzame en circulaire oplossingen centraal, waarbij ook delen van de bestaande installaties konden worden hergebruikt.
Auteur: Harmen Weijer
De landelijke politie had een sterke behoefte aan een centrale en goed bereikbare locatie. Op deze manier is het de bedoeling dat politiemedewerkers en samenwerkingspartners elkaar kunnen ontmoeten en flexibel kunnen werken. Ook zou er vanuit deze centrale locatie in Utrecht meerdere typen kantoorfuncties kunnen worden gehuisvest. Het oog van de politieorganisatie viel op een voormalige autoshowroom in Utrecht, bestaande uit 4 verdiepingen met twee kelderniveaus.
Na de bouwvak van 2021 gingen de voorbereidingen van start. Installatiebedrijf Kropman werd door hoofdaannemer Dura Vermeer ingeschakeld voor het ontwerp en de bouw van alle installaties. En vooral de strakke deadline en de levertijden van materialen maakte het project van meet af aan tot een uitdaging, vertelt projectleider Hans de Ruiter van Kropman. “De opleveringsdeadline werd gesteld op oktober 2022, dus in 1 jaar tijd moest het gebouw worden ontworpen, van binnen gestript en weer opgebouwd. Dat is al snel, maar ook vanwege de wereldwijde situaties zoals de Oekraïne-oorlog en de naweeën van corona, was het een flinke uitdaging om de materialen op tijd te kunnen krijgen. We moesten nog tijdens het uitwerken van het ontwerp al de materialen bestellen; anders zouden die niet op tijd binnen zijn.”
Dat vroeg om creatieve oplossingen, vertelt De Ruiter. “Als je te horen krijgt, dat materialen pas over een jaar geleverd worden, dan hield dat in dat we wel moesten kijken naar andere leveranciers. En zo kwamen we terecht bij leveranciers die materialen en installaties wel op voorraad hadden. Terugkijkend was dit wel de grootste hobbel die we hebben moeten nemen, omdat we de deadline wel wilden halen.”
Al duurzaam
De voormalige showroom van Mercedes-Benz uit 2002 was al behoorlijk duurzaam. Zo was het gebouw aangesloten op een wko en het stadswarmtenetwerk van Utrecht. De Ruiter: “Samen met onze adviseur Halmos hebben we een ontwerp opgesteld. Door een warmtepomp te integreren in het systeem, is nu een warmte- en koudeopslag in de bodem waarmee winterse koude wordt gebruikt om het gebouw in de zomer te koelen en zomerse warmte wordt gebruikt om in de winter te verwarmen.”
De luchttoevoer is uitgevoerd met toerenregelingen en luchtkleppen in het luchtbehandelingssysteem waardoor afhankelijk van de bezetting meer of minder lucht wordt toegevoerd zodat er niet meer wordt geventileerd dan noodzakelijk. “Daarbij hebben we de bestaande inblaasroosters voor koeling en verwarming vervangen door nieuwe die op basis van lage temperatuurverwarming en hoge temperatuurkoeling werken. Verder hebben we de wko-installatie iets opgewaardeerd. De aansluiting op het warmtenet hebben we gehandhaafd, maar we hebben ook een warmtepomp met een vermogen van 200 kW geïnstalleerd. Die zorgt voor de primaire warmtebehoefte, en als er meer warmte nodig is, schakelt de stadsverwarming bij.”
Door de opdrachtgever, de politie, stonden duurzame oplossingen centraal, waarbij hergebruik – ook van installaties – extra werd toegejuicht. “We hebben – trouwens ook vanwege het budget – de bestaande luchtbehandelingskasten gereviseerd. We hebben de centrifugaalventilatoren vervangen door exemplaren met frequentieregelaars. De omkasting en de wisselaars hebben we hergebruikt.”
Infrastructuur installaties hergebruikt
Ook de bestaande sprinklerinstallaties is deels hergebruikt en deels vervangen. “Zo hebben we de sprinklerkoppen vervangen, maar konden we de pompen en het leidingwerk hergebruiken. Dat geldt ook voor de bestaande infrastructuur in het gebouw voor lucht, cv en gekoeld water: de leidingen en luchtkanalen hebben we hergebruikt, de pompen zijn vernieuwd en de verdelers zijn hier en daar aangepast. Ook aan de e-kant is niet alles nieuw ingekocht. Zo hebben we weliswaar nieuwe led-verlichting geplaatst, maar de verdeelkasten hebben we hergebruikt.”
Daarnaast is het entreekozijn is gemaakt van bestaande kozijnen die geoogst zijn uit het bestaande pand. En ook op interieurgebied is gedacht aan circulariteit: de huidige bureaus worden gerefurbished, zodat ze opgefrist terugkomen in het nieuwe pand.
Onderdeel van de wens voor een zo duurzaam mogelijk pand zijn de 282 zonnepanelen met een opwekvermogen van elk 450 Wp. “Of ze daarmee energieneutraal zijn weet ik niet exact, want het pand heeft nog wel wat warmte nodig vanuit het warmtenetwerk.”
Ook de gezondheid van medewerkers is vanuit het oogpunt van duurzaamheid een belangrijke factor. Dit is door architect Thom Zijlstra van HofmanDujardin meegenomen in zijn ontwerp. Zo is het vaste meubilair in het atrium zo ontworpen dat er veel beplanting kan worden toegepast. Dat draagt tevens bij aan de akoestiek. Een extra trap in het atrium moet intuïtief de fysieke beweging stimuleren en het liftgebruik minimaliseren.
Het heeft geresulteerd in een moderne, 4 verdiepingen tellende politielocatie die centraal in Nederland is gelegen, waarmee de landelijke politie weer voor een aantal jaren verder kan.
Projectgegevens:
Opdrachtgever: Politie
Ontwerp: HofmanDujardin
Aannemer: Dura Vermeer
Installatie adviseur: Halmos
Installateur: Kropman