Weer brand bij verduurzaamde rijtjeswoningen
In de nacht van 13 mei is in Didam een twee jaar geleden duurzaam gerenoveerd huizenblok met zes woningen verwoest door brand. Dit doet denken aan de grote brand op 18 juni 2023 in Arnhem, waarbij vijf duurzaam gerenoveerde woningen verloren gingen. In beide gevallen bleek blussen lastig. In Arnhem vanwege de doorlopende zonnepanelen op de daken en het dikke isolatiepakket tegen de gevels. In Didam speelde waarschijnlijk de zwaar geïsoleerde gevels een negatieve rol.
Foto: Theo Kock Persfotografie.
Brandexpert Jos Lichtenberg is in De Gelderlander kritisch op de manier van duurzaam isoleren bij de twee projecten: “Stop met het gebruik van brandbaar isolatiemateriaal. Veel isolatiemateriaal zit achter onbrandbare gipsplaten of stenen, maar een klein foutje bij de afwerking kan zorgen dat het bij brand toch vlam vat. Ik pleit daarom voor een verbod op brandbare isolatiematerialen. Steenwol en andere niet-brandbare isolatie kosten wel wat meer. Maar op de totale bouwkosten is dat niet veel. En veiligheid mag ook wat kosten.”
Foto: Theo Kock Persfotografie.
Brand Didam
Volgens buurtbewoners begon het vuur in ieder geval aan de achterkant van één van de middelste woningen. Het vuur ontstond klein op de begane grond, maar sloeg snel over naar de buren. Om de brand in de woningen van verhuurder Plavei onder controle te krijgen en de laatste twee woningen te redden heeft een grijper de gevelpanelen met isolatie voor de eerste verdieping van één van de middelste woningen weggetrokken. Dit betreft gevelelementen van Rc Panels met aan de buitenzijde polyester (bovenverdieping) en minerale steenstrips (begane grond).
“Het vuur zat vooral aan de binnenkant”, aldus de brandweerwoordvoerder in De Gelderlander. “En omdat de woningen goed geïsoleerd zijn met dakplaten in plaats van dakpannen, konden wij daar slecht bij komen.” Na het verwijderen van de gevelpanelen met een grijper was wel te zien dat er ter hoogte van de woningscheidende wanden en rond de kozijnen steenwol isolatieplaten waren aangebracht om branduitbreiding te voorkomen. Verder was niet het gehele dak bedekt met zonnepanelen, zoals in Arnhem. Deze bestonden uit drie velden, met rondom vrije ruimte. Gelukkig raakte niemand gewond.
De woningen in Didam (foto: Google Streetview).
Brand Arnhem: terugblik
Bij de brand in Arnhem ging het om een woonblok met acht woningen van woningcorporatie Portaal. Er zijn toen vier gewonden opgenomen in het ziekenhuis. Beide zijden van het dak van de tussen 2015 en 2017 verduurzaamde woningen waren volledig voorzien van zonnepanelen. Marco Misset, Veiligheidsregio Gelderland-Midden, stelde toen tegenover Omroep Gelderland: “De zonnepanelen bemoeilijken in ieder geval de bluswerkzaamheden. De zonnepanelen liggen bij deze woningen als een paraplu over het dak en onder die paraplu brandt het. Daardoor komt het bluswater er niet direct bij.”
Volgens brandexpert Ruud van Herpen speelt er meer. Hij zei toen in De Gelderlander: “Deze brand had ook met deze zonnepanelen op het dak niet mogen doorslaan naar de naastgelegen woning. De spouwmuur had dat moeten vertragen, maar die vuurstop heeft onmiddellijk gefaald. Daar zit waarschijnlijk het echte probleem van wat hier misging.”
De woningen in Arnhem.
Branduitbreiding
Onderzoek in 2024 van het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV) naar de lessen die te leren zijn uit dit soort branden is dat bij verduurzaamde en snel gerealiseerde woningen er een risico te blijkt zijn op een snelle en onvoorspelbare branduitbreiding via de brandbare en niet-gecompartimenteerde gebouwschil. In Didam zijn dus wel firestops zichtbaar, maar blijkbaar hebben die niet kunnen voorkomen dat het vuur oversloeg. Uiteindelijk zijn vier woningen uit veiligheidsoverwegingen gesloopt. De vijfde woning is eveneens onbewoonbaar en de laatste hoekwoning heeft veel rook- en waterschade.
De komende maanden zal de discussie over de brandveiligheid van duurzaam gerenoveerde woningen ongetwijfeld weer gevoerd worden. Wij houden u op de hoogte.
