Bouwen anno 2020 in monumentaal gebouw uit 1600

Het voormalige armamentarium en Legermuseum in Delft wordt grondig gerenoveerd en getransformeerd tot ArsenaalDelft. Het rijksmonumentale complex is medio 2015 door het Rijksvastgoedbedrijf overgedragen de nieuwe eigenaar Driestar B.V. Voor de herontwikkeling draagt cepezedprojects zorg, waarvoor Burgy Bouwbedrijf eerst groot onderhoud heeft uitgevoerd en verschillende onderdelen heeft gerestaureerd. Het nieuwe ArsenaalDelft gaat ruimte bieden aan een mix van nieuwe functies, met congresruimte, tentoonstellingsruimte, restaurant en hotel met 63 kamers. Architectenbureau cepezed heeft het ontwerp gemaakt en de transformatie wordt nu uitgevoerd onder coördinatie van cepezedbouwteam.

Het voormalige armamentarium en Legermuseum in Delft wordt getransformeerd tot ArsenaalDelft met een mix aan functies.

Bewuste keuze voor modulaire bouwelementen

Door Paul Engels

Het Armamentarium is gebouwd als wapenopslagplaats voor de Staten van Holland en West-Friesland. In 1600-1602 werd als eerste het trapeziumvormige gebouw gerealiseerd dat op de kop van het schiereiland tussen de Oude Delft en Lange Geer staat. Dit bouwdeel heeft vier vleugels rondom een kleine binnenplaats. Eind zeventiende eeuw werd het Armamentarium tot meer dan de dubbele omvang uitgebreid met de bouw van het noordelijk gedeelte. In 1802 werd het oude VOC-pakhuis bij het complex getrokken. Een groot deel van het complex (12.000 m2) heeft thans de status van rijksmonument.

De kant-en-klare badkamerunits worden het gebouw ingeschoven en op hun plek gepositioneerd.

Ook de stalen overkappingsconstructie voor de binnenplaats is grotendeels geprefabriceerd en is in één dag ingehesen.

Mattijs van Lopik van het architectenbureau: “Met respect voor het vier eeuwen oude complex hebben wij ervoor gekozen het gebouw zo veel mogelijk intact te laten en de oorspronkelijk constructie zoveel mogelijk in het zicht. Daarnaast hebben we ons gericht op een efficiënte en vlotte uitvoering. Onder andere door gebruik te maken van modulaire, samengestelde elementen. Zo zijn de badkamers van het hotel geheel geprefabriceerd en kant-en-klaar in het gebouw geschoven.”

Karakteristieke uitstraling

Het groot onderhoud en de restauratiewerkzaamheden hebben zich gericht op de kozijnen, het hout- en metselwerk en de goten. Van Lopik: “De werkzaamheden aan het exterieur zijn grotendeels gereed. Het monumentale gebouw behoudt zijn karakteristieke uitstraling. Maar binnen gebeurt veel om de nieuwe functies te kunnen faciliteren. Zo worden extra daglichtopeningen gecreëerd voor de hotelkamers en het restaurant. Bijzonder is de overkapping van de binnenplaats in het oudste deel van het monumentale complex, het witte gebouw aan de kop. Het dak maakt het plein het hele jaar door bruikbaar als overdekt terras bij het restaurant en vergroot daarmee het bruikbaar vloeroppervlak van het complex.”

Het hotel krijgt luxe badkamers, een deel met douche en een deel met douche én bad.

Aangenaam klimaat

De overkapping is gerealiseerd door iFS Building Systems, waarbij de geschiedenis leesbaar en intact is gebleven. De gevels rond de patio zijn inmiddels ruim vierhonderd jaar oud en tonen goed de sporen van verandering door de eeuwen heen. Van Lopik: “De nieuwe kap is ingepast met veel respect voor het bestaande. Ter beperking van zowel het materiaalgebruik als de visuele impact zijn de stalen spanten uiterst dun. De bevestiging is minimalistisch en laat het bestaande gebouw zo veel mogelijk onveranderd. Op de spanten ligt dubbel en beloopbaar glas dat ook de royale daglichtinval op de binnenplaats helemaal laat zoals die was. In de opstaande rand van het nieuwe dak is een luchtafzuiging geïntegreerd die bijdraagt aan een aangenaam klimaat op het terras.”

De badkamers zijn door Portisa in hun fabriekshal in Werkendam samengesteld en gesealed in beschermende verpakking naar de bouwlocatie vervoerd.

Badkamers tot op de millimeter nauwkeurig

De binnenstedelijke bouwlocatie in hartje historisch Delft – bovendien helemaal omgeven door water – vraagt net als het monumentale pand om een zorgvuldige werkwijze. Het plaatsen van de geprefabriceerde stalen overkapping verliep soepel binnen één dag. Ook de kant-en-klare badkamers voor het hotel werden vlot geplaatst. Specialist in prefab badkamers Portisa vervaardigde de units in hun fabriekshal in Werkendam.
De units van circa 2 x 3 meter (alleen met douche) of 3 x 3 meter (met douche en ligbad) hebben een autonome constructie met een stalen vloerframe en wanden van gezette staalprofielen. Vlakke, gecoate staalplaten zijn bevestigd op de profielen en vormen direct de naadloos strakke interieurafwerking. Ook de vloertegels, verlichting en alle badkamerelementen tot en met het garnituur zijn reeds gemonteerd.
Alle elektra- en wateraansluitpunten zijn geclusterd in een schachtachtige sparing voor een snelle en gemakkelijke installatie op locatie. Van Lopik: “Gesealed in beschermende verpakking zijn de badkamers kant-en-klaar naar de bouwlocatie vervoerd, ingehesen en op de plekken van de nieuwe hotelkamers gepositioneerd en aangekoppeld. Het paste allemaal perfect, mede omdat de units tot op de millimeter gedetailleerd en geëngineerd waren. De buitenzijde van de units wordt meegenomen in de afwerking van de hotelkamers.”

Renoveren en een moderne bouwwijze met bouwelementen en units gaat bij dit project uitstekend samen.

Slimme oplossingen

Mattijs van Lopik besluit: “Je denkt misschien dat je bij zo’n monumentaal complex veel moet improviseren en dat er nauwelijks sprake is van repetitiekansen en inzet van bouwdelen, maar we hebben als cepezedprojects, cepezed en cepezedbouwteam gezocht naar slimme bouwkundige en uitvoeringstechnische oplossingen. De prefab overkappingsconstructie en de badkamers zijn slechts twee voorbeelden. Maar ze illustreren wel de procesintentie om met respect voor het gebouw en de omgeving om te gaan. Met straks een fraai en hoogwaardig eindresultaat.”

De overdekte binnenplaats vergroot het bruikbare vloeroppervlak van hotel en restaurant.

Foto’s: cepezed | Lucas van der Wee