LCA moet extra impuls geven aan circulaire ambities Luijtgaarden
Nederland volledig circulair in 2050 door zoveel mogelijk van hergebruikte of herbruikbare materialen en grondstoffen gebruik te maken. Dat is de ambitie van de Nederlandse overheid. Hulpmiddel om bij te dragen aan deze ambitie zijn levenscyclusanalyses (LCA), die inzicht geven in de milieubelasting van producten. Met een LCA op zak hoopt het bedrijf Luijtgaarden uit Standdaarbuiten de markt mee te krijgen om producten zo hoogwaardig mogelijk te hergebruiken en daarmee bij te dragen aan de circulaire ambities van ons land.
Vergelijkingsoverzicht van NIBE, op basis van SBK bepalingsmethode v3.0 met een beschouwde periode van 75 jaar en levensduur hergebruikte dakpan van 10 jaar. Bron: NIBE.
Luijtgaarden, specialist voor hellende daken met gebruikte en nieuwe dakpannen, richt zich al sinds de jaren ‘90 op een circulaire stroom van dakpannen door deze in te nemen en te herbestemmen in onder andere de marktsegmenten restauratie en reparatie. Niet wetende dat dit de basis zou zijn voor een circulair systeem dat perfect past binnen de duurzaamheidsontwikkelingen die momenteel spelen in de bouw. De laatste jaren zijn de circulaire ontwikkelingen in een stroomversnelling geraakt en dat heeft ervoor gezorgd dat ook Luijtgaarden het concept heeft doorontwikkeld.
Inmiddels doet het bedrijf dit met het circulaire dakconcept voor dakpannen, waarbij men streeft naar een zo hoogwaardig mogelijke wijze van hergebruik van dakpannen. Het innemen van dakpannen van renovatie- en sloopprojecten staat hierbij nog altijd centraal. Uit ervaring weten ze bij Luijtgaarden dat circa 60% van de gebruikte dakpannen opnieuw ingezet kan worden op het dak. Voor de overige 40% zoekt het bedrijf continu naar innovatieve oplossingen om de dakpannen zo hoogwaardig mogelijk te hergebruiken of te recyclen.
Levenscyclusanalyse gebruikte dakpannen
Ten behoeve van de 60% dakpannen die opnieuw ingezet kunnen worden op het dak, ontstond de behoefte om een milieu-impact analyse te laten berekenen. Dat maakt een vergelijk mogelijk met nieuwe keramische en betonnen dakpannen. Hieruit blijkt dat hergebruikte Luijtgaarden een minder hoge milieu-impact hebben, zelfs wanneer deze iedere 10 jaar vervangen zouden moeten worden. De milieu-impact is daarbij uitgedrukt in MKI-waarde in euro’s.
“MKI-waarde wordt de circulaire standaard als het gaat om materiaalkeuze”, vertelt Tom Blomaard, manager Marketing & Sales bij Luijtgaarden. “Wie de ontwikkelingen op het gebied van circulariteit volgt, weet dat MKI-waarde een belangrijke KPI wordt waar bedrijven momenteel mee aan het experimenteren zijn op het gebied van materiaalkeuze. Het is zaak om naast concrete oplossingen de papierwinkel vroegtijdig op orde te hebben”, geeft Blomaard aan.
Herleggen van gebruikte dakpannen
Circulair en milieuvriendelijk
Blomaard: “We zijn niet verbaasd over het verschil in schaduwkosten in het vergelijk met nieuwe dakpannen. Dit heeft te maken met de hoeveelheid uitgespaarde primaire grondstoffen van dakpannen. De schaduwkosten zouden met name in het transport zitten, maar omdat wij in één transportbeweging zowel dakpannen ophalen als leveren hebben wij de MKI-waarde laag kunnen houden.”
Een en ander is dus ook gebleken uit de levenscyclusanalyse. Hiermee kan Luijtgaarden aantonen dat de gebruikte dakpannen die door hen verwerkt worden, een significant lagere MKI-waarde hebben dan nieuwe dakpannen. “Uit de levenscyclusanalyse en het vergelijkingsoverzicht blijkt dat het herleggen van gebruikte dakpannen niet alleen een meer circulaire, maar tevens een milieuvriendelijkere optie is dan het leggen van nieuwe dakpannen”, aldus Blomaard.
Renovatieproject 139 woningen ‘Centrale Blokken’ in Leiden.
Economisch voordelig
“We merken dat opdrachtgevers die serieus aan de slag gaan met circulariteit, op zoek zijn naar circulaire materiaalstromen of oplossingen”, gaat Blomaard verder. “Het LCA-rapport helpt ons om opdrachtgevers te overtuigen van de optie om dakpannen te herleggen. Het mooie van deze circulaire optie binnen ons concept is dat het niet alleen circulair is maar tevens economisch voordelig. Alle gebruikte dakpannen worden ingenomen middels onze inruilrekken en in onze uitsorteerloods op de hoofdlocatie in Standdaarbuiten uitgesorteerd op fabrikant, model, maat & kleur. Gemiddeld hoeft slechts 40% van de ingenomen dakpannen aangevuld te worden”, licht Blomaard toe.
Een concreet voorbeeld hiervan is de renovatie van 139 woningen in Leiden in opdracht van woningbouwvereniging de Sleutels in samenwerking met H&R Bouw, waarbij alleen de gevels blijven staan. Blomaard: “De ruim 85.000 keramische Tuile du Nord dakpannen van één van de blokken zijn op ons terrein in Standdaarbuiten gesorteerd en opgeslagen. Ze worden aangevuld uit de bestaande voorraad, die is opgebouwd uit andere oogstprojecten waar niet gekozen is voor de optie tot herleggen. Dit soort pilotprojecten moeten bijdragen aan de adoptie van hoogwaardig hergebruik van materialen in de gehele bouw.”
Vervolgstappen
“NIBE heeft ons geholpen aan het inzicht dat gebruikte dakpannen een aanzienlijk lagere milieu-impact (MKI) hebben dan nieuwe dakpannen en met name wanneer deze gebruikte dakpannen via ons logistieke proces worden vervoerd. Deze data is niet alleen voor ons interessant, maar tevens voor opdrachtgevers die op zoek zijn naar circulaire en milieuvriendelijke oplossingen. Het is nu zaak om deze data beschikbaar te stellen, zodat opdrachtgevers zich hiervan bewust worden.”
Luijtgaarden geeft aan dat dakpannen slechts een onderdeel is van het hellende dak. “Het is nu zaak om voor de overige materialen/reststromen en oplossingen te zoeken. Uit ervaring weten we nu dat NIBE ons hier uitstekend bij kan helpen.”
