Nieuwe duurzame gevel met behoud van uitstraling

Tekst: ing. Frank de Groot
Beeld: Vandersanden

Oud pand met gebogen sheddaken krijgt nieuw leven.

We staan voor een grote uitdaging in Nederland, want in 2050 moeten alle woningen energieneutraal zijn. Goed isoleren is hierbij heel belangrijk. Vooral in de bestaande bouw ligt een forse uitdaging om woningen geschikt te maken voor de energietransitie. Steeds meer woningen worden afgekoppeld van het gas en/of aangesloten op een warmtepomp of warmtenet. Deze klimaatsystemen werken alleen efficiënt met een lage temperatuurverwarmingssysteem, zoals vloerverwarming. Maar als je dan de binnenruimte in de winter op een behaaglijke temperatuur wilt krijgen, moet een woning wel goed geïsoleerd zijn!

Ons land kent verschillende bouwperiodes en dat zorgt voor woningen met een grote diversiteit aan isolatie: van ongeïsoleerd tot matig, redelijk of goed geïsoleerd. Ruwweg voldoet geen enkel huis dat voor de jaren ‘90 is gebouwd aan de wensen van nu op het gebied van energiebesparing en op het gebied van comfort. Om die reden moeten veel van die woningen aanvullend worden geïsoleerd. Maar ook bij recentere woningen kan er behoefte zijn om de gevel extra te isoleren, om zo de energiekosten te beperken.

E-Board

Een zeer efficiënte manier om gevels te isoleren is het E-Board gevelsysteem. Dit gevelsysteem past bij ieder bouwsysteem, zoals beton, metselwerk, kalkzandsteen, houtskeletbouw en staalframebouw. Het maakt daarbij niet uit of het nieuwbouw of bestaande bouw betreft. De basis van dit gevelsysteem bestaat uit een ATG-gecertificeerd EPS-paneel dat tegen de bestaande buitenmuur wordt aangebracht met mortellijm en slagpluggen. De EPS-HR200-platen (λ = 0,031) zijn leverbaar in diktes van 60 tot 304 mm (tweelaags vanaf 204 mm). De gevelpanelen klikken vlot in elkaar door een slimme combinatie van een tand-en-groefsysteem en haak-las-verbinding. Men kan starten vanaf de fundatie-voet, of een geïsoleerde kantplank monteren, waarop het eerste paneel verlijmd wordt. Vervolgens worden de baksteenstrips op de panelen verlijmd.

Het systeem kent door zijn opbouw veel bijkomende voordelen. Maarten Wauters, verantwoordelijk voor het productmanagement bij Vandersanden en al vanaf het begin betrokken bij de ontwikkeling van E-Board, noemt er een aantal: “Het is vooral een duurzame oplossing. Er is bijvoorbeeld minder materiaal, en dus ook transport, nodig. En alles is later te recyclen. EPS kan zelfs zeven keer worden gerecycled! Verder zijn er geen geveldragers in de bouwlagen nodig of lateien boven ramen en deuren. Metselprofielen zijn eveneens niet nodig. Er resteren verder geen pallets, metselpuin en afvalspecie en dorpels hoeven niet te worden afgedekt. Ook ontstaat er geen witte uitslag op het metselwerk.”

Een belangrijk voordeel is verder dat dit gevelsysteem kwalitatief kan geplaatst worden door vakmensen die van oorsprong geen metselaar zijn. Een aantrekkelijk gegeven, omdat er een steeds groter tekort is aan vakmensen, zoals metselaars. Op de isolatieplaten staan bijvoorbeeld handige voorbeeldvoegen die je kunt volgen bij het aanbrengen van de steenstrippen. Maarten: “Maar je kunt de EPS-plaat ook omdraaien, zodat de vlakke kant naar voren komt. Je kunt dan de gekste verbanden maken, reliëfs aanbrengen en zelfs verticale strips zijn geen probleem. Tevens kun je kiezen voor voegen of voegloos werken. Als je dat allemaal in traditioneel metselwerk wilt doen, wordt het onbetaalbaar. Na 48 uur kun je trouwens al voegen, in plaats van na drie weken bij traditioneel metselwerk. Dus die steiger kan ook snel weg.”

Op de E-Board isolatieplaten staan handige voorbeeldvoegen die je kunt volgen bij het aanbrengen van de steenstrippen.

Sybren Runhaar, productmanager E-Board in Nederland, adviseert wel een ééndaagse cursus bij de Vandersanden Academy in Hedikhuizen, nabij ’s Hertogenbosch. “Deelnemers krijgen na afloop een certificaat en we helpen ook bij de opstart van een project, met tips. Hierdoor voorkom je problemen in de uitvoering en kun je direct aan de slag! Overigens organiseren we ook masterclasses voor ontwerpers en aannemers over onder meer bijzondere detailleringen.”

Aantrekkelijk bij renovatie

Het E-Board gevelsysteem is volgens Sybren door de vele voordelen erg populair bij nieuwbouw: “Maar de bijkomende voordelen bij renovatieprojecten zijn bij veel aannemers en woningbeheerders nog onvoldoende bekend. Bij renovatie hoeft bijvoorbeeld het bakstenen buitenblad niet te worden gesloopt. Per project moet het buitenblad wel door een bouwkundig adviseur worden beoordeeld op zijn sterkte. Waar nodig kan dit buitenblad constructief worden versterkt met renovatieankers. Naast de al genoemde voordelen, speelt bij renovatieprojecten mee dat door het beperkte gewicht van circa 45 kg/m² E-Board rechtstreeks aan een bestaande gevel is te monteren. Door het geringe gewicht is er ook geen nieuwe of aangepaste fundering nodig. Daarnaast is er ISDE-subsidie mogelijk voor particulieren op E-Board (Meldcode KA 21336, red.). Het is belangrijk dat aannemers de bewoners daarop wijzen. En we kunnen ook tien jaar verzekerde garantie op het systeem geven.”

E-Board-gevelsysteem bij nieuwbouw: Project Startbaan in Amstelveen.

Zijn Belgische collega Maarten merkt op dat in België dit gevelsysteem heel populair is in de renovatiemarkt om de gevel te isoleren met een keramische afwerking: “In België zijn veel handige particulieren die hun woning zelf aan de buitenzijde isoleren met dit systeem. E-Board halen ze gewoon bij de handel.” Sybren vult aan: “Weet je waar ons gevelsysteem ook heel geschikt voor is? Voor optopprojecten bij naoorlogse woongebouwen. Vaak gebruikt men een licht bouwsysteem, zoals houtskeletbouw, voor het optoppen. Dat is prima te combineren met onze lichte E-Board gevelsysteem.”

E-Board-gevelsysteem bij nieuwbouw: Project Startbaan in Amstelveen.

Creatieve vrijheid

Bij de keuze van de steenstrips is er keuze uit gezaagde of ECO-baksteenstrips. Zo kunnen er strips worden gemaakt door volle bakstenen te verzagen. Maar Vandersanden biedt ook ECO-baksteenstrips aan die rechtstreeks in speciale mallen worden gevormd en gebakken als strip. Hierdoor daalt het grondstoffengebruik met 70% in vergelijking met de traditionele gevelsteen. Er is verder geen materiaalverlies en het productieproces is afvalvrij. Het energieverbruik daalt met 50%.

De strip wordt geleverd in Wasserstrich uitvoering of handvormuitvoering. Ze zijn leverbaar in veel kleuren. Er is verder keuze uit de strekstrip, een hoekstrip en een U-strip. Voor de bovenzijde van de negge bij kozijnen of overkragingen kunnen hoekzoolstrippen en zoolstrippen worden gebruikt. Een ‘hanekam’ boven een raam is eveneens mogelijk. Ook gevarieerde gevels met penanten, bijzondere structuren en ronde vormen zijn geen probleem. Er kunnen zelfs complete figuren in het metselwerk worden gemaakt door te spelen met reliëf. E-Board kan holle, bolle en niet-vlakke gevels tot 20 mm uitvullen.

Maarten besluit: “Wij kunnen al tijdens de ontwerpfase meedenken met de ontwerper, aannemer en opdrachtgever. We kijken naar de detaillering en stellen een dossier samen. Ook tijdens de uitvoering kunnen we adviseren. Die advisering wordt vaak als toegevoegde waarde ervaren. Hiermee delen we onze kennis en ervaring in de toepassing van hoogstaande gevelisolatiesystemen.”

Aanbrengen steenstrips.

Voorbeeldprojecten met E-Board gevelsysteem

Het E-Board gevelsysteem is onder meer aantrekkelijk voor woningbeheerders en vastgoedeigenaren. Woningstichting ‘Thuis in Eindhoven heeft 195 huurwoningen een tweede leven gegeven. In 2021 kregen de woningen onder meer een nieuwe buitenschil met ECO-baksteenstrips op het E-Board®-gevelsysteem. Voor Den Helder Vastgoed worden binnenkort 75 woningen verduurzaamd met dit gevelsysteem.

De huurwoningen van Woonstichting ’Thuis uit Eindhoven voor de renovatie.

Woningstichting ‘Thuis

Woonstichting ’Thuis uit Eindhoven bezit 425 woningen die in 1948 zijn gerealiseerd. De bewoners hadden last van tocht, vocht, schimmel, geluid en hoge energielasten. Een deel van de woningen is vervangen door nieuwbouw, maar 195 grondgebonden woningen zijn duurzaam gerenoveerd. Dit is gefaseerd gebeurd, waarbij de laatste woningen in 2021 zijn opgeleverd.

De huurwoningen van Woonstichting ’Thuis uit Eindhoven na de renovatie.

Als onderdeel van het rijksbrede programma Aardgasvrije wijken heeft een bouwcombinatie van Huybregts Relou en Van Santvoort Bouw de 195 woningen gerenoveerd. De woningen kregen een compleet nieuwe geïsoleerde buitenschil en een nieuw dak met zonnepanelen. Bestaande kozijnen zijn vervangen en er is drievoudig isolatieglas geplaatst. De kruipruimte is ook geïsoleerd. Tevens zijn de woningen all-electric gemaakt. Al deze ingrepen leiden er toe dat de woningen gasloos zijn.

“De corporatie hechtte veel belang aan het beperken van de impact voor de bewoners. Voor de nieuwe gevel viel daarom de keuze op ons E-Board gevelsysteem”, zegt Sybren Runhaar van Vandersanden. Het gevelsysteem kan aan de buitenzijde tegen de bestaande gevel worden aangebracht, zodat bewoners niet hoeven te verhuizen tijdens de montage. Er is gekozen voor een isolatiedikte van 160 mm, met een Rd-waarde van 5,16 m²K/W. Op de isolatieplaten zijn ECO-baksteenstrips aangebracht.”

Helder Vastgoed

Woningstichting Den Helder/Helder Vastgoed BV verhuurt circa 10.000 woningen in de gemeenten Den Helder en Schagen. Binnenkort worden er 75 woningen verduurzaamd, waarbij onder meer de schil wordt geïsoleerd. Er is gekozen voor het E-Board®-gevelsysteem met ECO-baksteenstrips. De renovatie wordt uitgevoerd door Aannemingsbedrijf L. van der Wal en Zn BV uit Den Helder. E-Board wordt verwerkt door de firma Beldoch.

Volgens Sybren Runhaar viel de keuze op Vandersanden vooral door de technische ondersteuning: “Helder Vastgoed zocht een meedenkende partner die problemen oplost. Wij hebben specifieke kennis over gevelrenovatie, die bij Helder Vastgoed ontbreekt. Toen onze prijs ook marktconform bleek te zijn, was de keuze snel gemaakt.”

Vandersanden
www.vandersanden.com