Van oude deur naar biobased en circulaire voordeur
Een geïsoleerde voordeur die biobased en circulair is én in een bestaand deurkozijn past. Het lijkt een onmogelijke opgave, maar na enkele jaren van ontwikkeling is het Weekamp Deuren uit Dedemsvaart gelukt. Deze voordeur, speciaal voor de renovatiemarkt, maakt tevens voor het randhout gebruik van gerecycled hardhout gebruikt, afkomstig van oude massiefhouten voordeuren. Tijd voor een grondige uitleg over deze ontwikkeling.
Auteur: Henk Wind. Foto’s: Weekamp Deuren
Managing Director Hans Mascini van Weekamp Deuren: “In deze circulaire deur wilden we een biobased materiaal toepassen. We hebben daarvoor een houtvezelplaat gevonden met bijna dezelfde isolerende eigenschappen als XPS.”
Biobased, circulair en social return zijn drie belangrijke begrippen bij productontwikkeling voor de bouw. Weekamp Deuren uit Dedemsvaart stelde zichzelf de uitdaging om voor de renovatiemarkt een nieuwe deur te ontwikkelen die hieraan zou voldoen. Vooral ook omdat momenteel op de renovatiemarkt heel veel voordeuren worden vervangen door dikkere deuren die beter geïsoleerd zijn en waar een beter isolerend glaspakket in past.
“De oude deuren gaan nu naar de verbrandingsoven. Daar vallen ze deels zelfs onder chemisch afval omdat er verf, kit en rubbers op zitten”, vertelt director of Operations Marco Wijma van Weekamp Deuren. Het bedrijf vond het zonde dat zo veel hardhout op die manier verdwijnt. “Daarbij weten we ook dat de overheid er naar streeft dat in 2050 alle bouwstoffen herbruikbaar zijn. Hout is natuurlijk van zichzelf biobased en hernieuwbaar, maar hardhout is een relatief duur materiaal dat van grote afstand komt. Het is dus interessant om dat te hergebruiken.”
Het bedrijf probeerde in 2017 samen met onder meer TNO al eens een buitendeur te maken van gerecycled hardhout. “Maar voor één deur hadden we hout van 74 buitendeuren nodig. Lang niet alle hout is herbruikbaar, onder meer door het slotgat, de glassponning, verbindingen en scharnierinkrozingen.”
Biobased isolatie
De BioComfort deurenlijn heeft een biobased isolerende vulling en circulair randhout.
Ondertussen is de deurenmarkt veranderd. Wijma: “Destijds maakten we er weer een massiefhouten deur van. De markt van vervanging vraagt nu juist om een geïsoleerde deur.” Dat bood nieuwe mogelijkheden voor hergebruik van hardhout van oude deuren want dat hoeft bij een geïsoleerde voordeur alleen maar het randhout te vormen. Maar het gaf ook nieuwe uitdagingen. Managing Director Hans Mascini: “Een isolerende kern in een deur is meestal van PU of XPS. Maar in deze circulaire deur wilden we een biobased materiaal toepassen. We hebben daarvoor een houtvezelplaat gevonden met bijna dezelfde isolerende eigenschappen als XPS. Ook in andere opzichten voldoet deze isolatieplaat aan de eisen die een deur stelt. Zo geeft de plaat voldoende stabiliteit en sterkte, voor onder meer inbraakveiligheid, en neemt deze geen vocht op. De afdichtingen rondom de plaat hebben we nog eens extra vocht- en waterdicht gemaakt.”
Hiermee kon Weekamp Deuren een voordeur samenstellen met een dikte van 54 mm en een isolatiewaarde die valt in de GND isolatieklasse 2. Met XPS als isolatiemateriaal zou de deur in diezelfde klasse vallen. De deur is rondom voorzien van een kleine sponning met een extra tochtdichtingsrubber. “Daarmee bereik je een extra hoge luchtdichtheid, maar zorgen we er ook voor dat de deur past in een bestaand kozijn van een oude voordeur van 40 mm.”
FSC-certificering
De circulaire voordeur – met de naam BioComfort – is een vlakke plaat deur. Voor de beplating heeft Weekamp Deuren gekozen voor het hoogwaardige Medite Tricoya Extreme. “Dit is een heel hoogwaardige FSC-gecertificeerde MDF-plaat met een duurzaamheid van meer dan 50 jaar”, licht Wijma deze keuze toe. “Ook het naaldhout in ons StabiTherm frame is FSC-gecertificeerd. Gerecycled naaldhout is er niet binnen onze keten, maar omdat het Europees naaldhout is, is dat ook minder noodzakelijk.”
Het randhout van gerecycled hardhout heeft FSC-R certificering, waarbij R staat voor hergebruik. “Normaliter moet je daarvoor aan kunnen geven waar het hout geoogst is. Wij moeten nu exact registreren van welk adres het hout afkomstig is. We kunnen niet aantonen dat het hout destijds duurzaam was. Veel oude deuren zijn tot wel 40 jaar oud en toen was er nog geen FSC-keurmerk.”
De isolerende kern is van biobased materiaal, met dezelfde isolatieklasse als traditionele (XPS of PU) vulling.
Social return
Voor het frame worden oude deuren tot herbruikbare stroken hout gezaagd. Die worden licht geschaafd zodat de verf er af is en vervolgens gelamineerd en gevingerlast. Het strippen van de deur en de houtbewerking wordt gedaan in sociale werkplaatsen, door mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Voor het maken van het randframe van één BioComfort deur, gebruikt Weekamp Deuren nu vier oude voordeuren. “We zouden dat met verder optimaliseren nog wel terug kunnen brengen, naar misschien wel één op één. Maar voorlopig is het aanbod van oude voordeuren groot genoeg en hebben we ook nog wat andere ontwikkelingen voor ogen. Zo willen we graag toe naar biobased verf en naar hergebruikt glas voor het maken van nieuw isolatieglas. Ook willen we de hang- en sluitwerkindustrie prikkelen om na te denken over hergebruik.”
Wijma en Mascini merken in hun marktcontacten dat woningcorporaties enthousiast zijn over deze ontwikkelingen. Ze verwachten dan ook een grote vraag. Wijma: “Wat mij wel verraste was dat corporaties vooral het aspect van social return heel hoog waardeerden. Pas daarna kwam het gebruik van gerecycled randhout en tot slot pas het biobased aspect.”
Het randhout is vervaardigd uit oude deuren in de renovatiemarkt en heeft inbraakwerendheidsklasse 2.
Ook nieuwbouwversies
De BioComfort deur valt als vlakke plaatdeur qua model in de WK3000-lijn. “Alle modellen in die lijn zijn nu biobased en circulair leverbaar. Ook kunnen we eventueel maatwerk leveren voor architectonische vrijheid”, licht Mascini toe. Uiteraard komt de BioComfort-deur straks ook beschikbaar voor nieuwbouw, met ook nog dikkere versies met hogere isolatiewaardes. Daarbij zullen de doorgemaakte ontwikkelingen en innovaties ook invloed gaan hebben op het andere assortiment van geïsoleerde deuren. “De ambitie is om op termijn alle PU en XPS te vervangen door biobased isolatie”, geeft Mascini aan.
Weekamp Deuren introduceert de BioComfort op de vakbeurs Renovatie & Transformatie. De deur is tevens genomineerd voor de Innovatie Award van de beurs.
De isolerende lijnvormige stabilisator geeft extra stabiliteit aan de deur en vormt geen koudebrug meer.
